mmswamMk
'WEET JE WAT BIJZONDER IS?
DAT FAAS WILKES EN ABE LENSTRA
HIER HEBBEN GEVOETBALD'
Sporen van Ajax
In de serie Sporen
van Ajax zoekt Aja-
cied en schrijver
Menno Pot plekken
op die een Ajax-
verhaal te vertellen
hebben. Soms zijn
de sporen nog zicht
baar, soms ook niet.
In deel 24: DWS-
terrein Spaarndam-
merdijk.
ajaxlife
Buren
Fusiepartner
ÏTflTi
HISTORIE 4 Q
15-03-2012 lU
Door Wilskracht Sterker
dan stadsgenoot
Ajax
DOOR MENNO POT
Het is een schitterende foto waarmee
we vandaag door het Westelijk Haven
gebied lopen. We zien twee jongetjes
op de rug, staand achter een doel,
handen in de zakken. Het doelnet
raakt hun neuzen bijna. Ze kijken
uit over het roemruchte terrein van
DWS (Door Wilskracht Sterk) aan de
Spaarndammerdijk.
Fotograaf Frits Weeda drukte af
terwijl de bal aan de overkant was:
de jongens moeten langs de doelman
kijken, die met zijn handen in zijn zij
wacht op een tegenaanval. Er is veel
publiek. Achter de rij slanke popu
lieren aan de overkant zien we een
kerkje.
Dat katholieke kerkje, Sint Bar
bara, staat er nog. Het waakt nog
steeds over een kleine begraafplaats
temidden van de industriële moderni
teit van de Havens-West, in de oksel
van Spaarndammerbuurt en Wester
park, daar waar de spoorlijnen vanaf
het Centraal Station zich splitsen
richting Station Sloterdijk en Haar
lem.
DWS streek hier in 1931 neer en
bouwde een knusse accommodatie:
een lange kant met zitplaatsen, hou
ten staantribunes langs de drie andere
zijden. De capaciteit was tienduizend
toen DWS in het seizoen 1937/1938
Twee jongentjes kijken naar een duel van DWS. Op de achtergrond het kerkje Sint Barbara.
voor het eerst bij Ajax werd ingedeeld,
in een afdeling van de eerste klasse.
Rivaliteit
DWS was nieuw aan de top (Ajax'
grootste rivalen waren tot dan toe
AFC en vooral Blauw Wit), maar wel
sterk: toen Ajax op 13 maart 1938
naar de Spaarndammerdijk kwam (en
met 3-1 won) was DWS al verzekerd
van de afdelingstitel. Bij DWS speel
den internationals als Bertus Calden-
hove, Bram Wiertz en Guus Drager,
die later Ajacied zou worden.
Er ontwikkelde zich een taaie riva
liteit. In het voorjaar van 1939 troffen
DWS en Ajax elkaar in de kampi
oenscompetitie om de landstitel: Ajax
greep de prijs, DWS werd tweede, de
twee onderlinge duels eindigden in
1-1. Dat najaar ging in Nederland een
zogeheten 'noodcompetitie' van start,
omdat het leger was gemobiliseerd
en elke club spelers moest missen.
Het waren geïmproviseerde teams
die elkaar troffen op 22 oktober 1939
aan de Spaarndammerdijk, maar de
uitslag stónd: 5-1 voor DWS. Ook
op 21 september 1941 kon Ajax niet
winnen bij DWS (1-1) en eindigden
de blauw-zwarten (wéér) hoger in de
competitie.
Ook na de Tweede Wereldoorlog
was DWS met regelmaat de betere: op
de slotdag van het seizoen 1950/1951
kreeg Ajax met 3-0 op de broek aan
de Spaarndammerdijk. DWS werd
afdelingskampioen, Ajax slechts acht
ste.
Dat was allemaal na de jaren aan de
Spaarndammerdijk. In de loop van de
jaren zestig zou DWS afzakken van de
top naar de middenmoot, waarna de
proftak in 1972 opging in fusieclub
FC Amsterdam. Het was het einde
van een tijdperk.
Op Sint Barbara lopen we de heer
Johan Degenkamp tegen het lijf,
die jarenlang beheerder van kerk en
begraafplaats was, tot hij zijn taak in
november 2011 overdroeg aan zijn
zoon en dochter. Degenkamp weet
nog precies hoe het hier was: hij
ging wel eens kijken, al was hij zelf
DCG'er.
Tegenover Sint Barbara liep het
dijkje naar beneden, naar de hoofdin
gang. DWS lag laag. Vooraan lag 'veld
2', daarachter het hoofdveld met de
tribunes. De 'buren' van DWS waren
verenigingen als SNA, De Spartaan
en APGS, de sportclub van de politie.
Er kwam veel volk naar DWS, wan
delend vanuit de Spaarndammer- en
Zeeheldenbuurten.
"Ajax was in die jaren niet beter
dan DWS, hoor," zegt Degenkamp.
"Weet je wat bijzonder is? Dat Faas
Wilkes en Abe Lenstra hier hebben
gevoetbald."
Jammer dat DWS, de kampioen
van 1964, nu zo'n kwijnend bestaan
leidt, een steenworp verder naar het
westen op sportpark Spieringhorn.
Op 11 oktober 2007 vierde DWS
het eeuwfeest van de club nog in de
hoofdklasse; nu is het zondagteam
derde- en het zaterdagteam vijfde-
klasser. Het publiek weet DWS nau
welijks nog te vinden.
Waar DWS ooit speelde, wordt nu
gegraven en gebouwd. Bedrijfspan
den kijken toe. Onwillekeurig vraag ik
me af hoe het met de twee jongetjes
van de foto gaat, en of ze nog wel eens
terugdenken aan die mooie voetbal
middagen aan de Spaarndammerdijk.
Het kerkje staat er nog altijd, maar de velden hebben plaatsgemaakt voor industri
ële moderniteit.
Vanaf de invoering van het betaalde
voetbal (1954), en de vorming van de
eredivisie twee jaar later, speelde de
profclub DWS zijn thuiswedstrijden
steeds vaker in het Olympisch Sta
dion. Beroemd is de beslissingswed
strijd om de afdelingstitel op 27 mei
1954: 5-2 voor DWS.
De club begon in 1956 niet in de
eredivisie, maar fuseerde in 1958 met
BVC Amsterdam en nam als DWS/A
de eredivisieplek van de fusiepartner
in. In datzelfde jaar moest de club na
27 jaar het terrein aan de Spaarndam
merdijk verlaten: de stad had er een
industrieterrein gepland.
DWS/A degradeerde en ging weer
DWS heten. Niemand kon vermoe
den welk succes twee jaar later zou
volgen: DWS greep, als promovendus,
de landstitel van 1964, een unicum in
de eredivisiegeschiedenis. De club
flikte het met spelers als Frits Flin-
kevleugel, Frans Geurtsen en Daan
Schrijvers. Het seizoen erna was
DWS (tweede!) opnieuw aanzienlijk
sterker dan Ajax, dat dertiende werd,
nét boven de degradatiezone.
Het zegt veel over de rivaliteit
tussen arbeidersclub DWS en het
'chique' Ajax dat verschillende DWS-
kampioenen niet overstapten naar
Ajax, maar naar Feyenoord: Rinus
Israël en Henk Wery, bijvoorbeeld.
DWS-terrein
giiamP
