'IK HEB ONEINDIG VEEL LIEVER EEN
IETS MINDER SFEERVOLLE KLASSIEKER
DAN DAT ZWARE GEVECHT'
'IK MERK DAT ER BIJ DE MEESTE
FANS WEL EEN OMSLAG IS; ZIJ
ZIJN DE PROBLEMEN OOK ZAT'
Burgemeester Eberhard van der Laan
w
10 interview If"
Eberhard van der Laan (56) is sinds juli 2010 burgemeester van
Amsterdam. De huldiging van het Nederlands elftal was zijn vuur
doop, de dreigende rellen rondom Ajax - Manchester United een
van de meest recente gebeurtenissen. Ajax trekt een paar hon
derd heel moeilijke personen aan.'
Xvf 01-03-2012
ajaxlife
Voetbalwet
Museumplein
'Ik vraag me weieens af:
hoe normaal is dit?'
DOOR MIKE VAN DAMME
Hij is een liefhebber. Eberhard van
der Laan valt wel te porren voor een
gesprek over voetbal. Over Ajax. Hij
heeft al jaren een seizoenkaart. Sinds
hij burgemeester van Amsterdam is,
is Ajax echter meer een hoofdpijn
dossier dan een welkome afleiding
in het weekeinde. Passie heeft plaats
gemaakt voor aspirine, om zo maar
even te zeggen. En dus gaat het bij
interviews niet over talenten van nu
en helden van vroeger, maar over
vernielde musea bij een huldiging of
dreigende rellen in de binnenstad bij
Europese thuiswedstrijden. En over
pelotons ME. "Ik heb ook het ideaal
dat je zondagochtend kunt beslui
ten of je naar het voetbal gaat met je
kinderen. Geen clubcardverplichting
bijvoorbeeld," zegt de voormalige ad
vocaat en minister. "Gewoon de klok
terugzetten naar toen het voetbal nog
gezellig was."
Hoelang heeft de voorpret
rondom Ajax - Manchester Uni
ted bij u geduurd?
"Voorpret was er niet. We maakten
ons zorgen over twee dagen open
bare orde en veiligheid. Dat vind ik
wel heel veel voor een voetbalwed
strijd. Er waren tweeduizend kaarten
verkocht aan fans van Manchester
United, die eerst naar onze binnen
stad zouden gaan. Het is al jaren een
goed gebruik dat een groepje van de
harde kern van Ajax dan de confron
tatie zoekt. Dat geeft spanning. Daar
kwam nu nog eens bij dat er nog eens
tweeduizend Engelsen kwamen zon
der kaartje, er waren supporters van
Anderlecht in de stad en er zouden
zelfs Polen langskomen. Er was dus
genoeg aanleiding om niet heel veel
voorpret te hebben."
Uiteindelijk is het vrij rustig
verlopen, toch?
"Ik tel mijn zegeningen in het leven,
dat is belangrijk. Er zijn geen gewon
den gevallen. De politie heeft heel
goed werk geleverd. We hebben vei
ligheidsrisicogebieden aangewezen
waar de politie preventief op wapens
kon controleren. Daar zat bijna de
hele binnenstad bij. Over twee dagen
bekeken zijn er 129 mensen opge
pakt, en hebben we 54 aanhangers
van Anderlecht met een noodbevel
de stad uitgezet. Maar als je ziet wat
voor werk het heeft gekost, en hoeveel
pelotons ME we hebben ingezet."
En wat geeft u uzelf dan voor een
antwoord?
"Ik vind het niet normaal. Wij hebben
als taak de stad veiliger te maken. Dus
het aantal overvallen terug te dringen,
mensenhandel te bestrijden, de taxi-
problematiek op orde te krijgen. Ik
kan je zo vijftig zaken noemen die elke
Amsterdammer wel graag zou willen.
Zo'n avondje Ajax legt daar wel een
forse claim op. Die x-pelotons ME
trek je weg uit andere korpsen. En dat
voor een spelletje."
U pleitte na het duel voor een
combiregeling voor uitsuppor-
ters bij Europese wedstrijden.
Wilt u dat echt?
"Ja. We moeten de problemen fun
damenteler aanpakken. Ik weet dat
het in de Ne-
derlandse com
petitie een jas
scheelt als men
sen met de trein
naar het stadion
gaan en voor
een vak kunnen
uitstappen. Dat
ontneemt Ajaxhooligans de kans de
confrontatie te organiseren en dus is
er minder politie nodig."
Maar u kunt toch moeilijk uit-
supporters verplichten het vlieg
tuig te nemen naar Schiphol,
en ze dan met de trein naar de
Arena vervoeren?
"Er zitten zeker haken en ogen aan,
het vergt veel organisatie, maar ik wil
wel dat er goed over wordt nagedacht.
Ik heb het al bij Rob van Gijzel (bur
gemeester van Eindhoven en 'aan
voerder' van de voetbalburgemeesters,
red.) aangekaart. We gaan ook officieel
stappen zetten. We hebben daarnaast
goed contact met de KNVB. De bond
denkt goed mee, zit niet op een ei
landje, wil de samenleving dienen."
Een combiregeling voor Europese
wedstrijden is een maatregel die
haaks staat op de weg die de KNVB
in Nederland wil inslaan. Normali
satie is het streven, en dus moeten er
uiteindelijk juist minder verplichtin
gen komen rondom het vervoer naar
wedstrijden. Van der Laan beseft dat
hij met zijn wens tegen die ingezette
weg ingaat. "Normalisatie zou ook
het doel moeten zijn, en voetbal moet
weer een feest worden," stelt hij. "Ik
ken die weg. Maar vind je het raar als
ik, na wat twee weken geleden is ge
beurd, even niet op die weg zit, maar
gewoon op de oude weg? Onze hoo
ligans zitten daar namelijk ook op. Ik
merk overigens wel dat er bij de mees
te fans en de gewone Amsterdammers
wel een omslag is; zij zijn de proble
men ook zat. Het gaat echt om een
klein groepje..."
Juist om die kleine minderheid
hard aan te kunnen pakken, werd in
september 2010 de Voetbalwet inge
steld. De gemeente Amsterdam ging
voortvarend te werk en zette meteen
tien zogeheten kolonels ('echt forse
jongens') uit de harde kern van Ajax
voor de bestuursrechter. Het werd een
sof voor de gemeente; de opgebouw
de dossiers bevatten incidenten die
plaatsvonden voor de invoering van de
Voetbalwet. En dat is niet toegestaan,
oordeelde de rechter later. Volgens
Van der Laan keek de bestuursrech
ter echter te veel met 'strafrechtelijke
ogen' naar de zaak. "De uitspraak van
een rechter is heilig, maar ik ben het
er in dit geval niet mee eens. We heb
ben een hoger beroep ingesteld. Vorige
week was de zitting, binnen zes weken
is de uitspraak."
Het komt wel over als gezichts
verlies voor de gemeente: snel
willen toeslaan en dan verliezen.
"Dat vind ik niet interessant. Echt
niet. Wij hadden het goed voorbereid.
Je stoot je neus, maar je hebt het wel
geprobeerd. En ik sluit niet uit dat we
in hoger beroep alsnog gelijk krijgen."
U hebt met drie andere burge
meesters een brief naar minis
ter Opstelten van Veiligheid en
Justitie gestuurd met de bood
schap dat de Voetbalwet te wei
nig handvatten biedt.
"De Voetbalwet
is goed bedoeld,
maar te veel
uitgekleed. We
moeten als bur
gemeesters een
dossier kunnen
overhandigen
waaruit blijkt
dat iemand vaker dan een keer de fout
is ingegaan. Maar degenen die worden
opgejaagd door de echte diehards, zijn
vaak first offenders. Tegen hen kunnen
we met de Voetbalwet dus niets doen.
Daarnaast mogen we alleen een sta
dionverbod voor drie maanden opleg
gen. Dat moet in onze ogen een jaar
zijn. En niet alleen voor onze eigen
stad, maar voor het hele land. Anders
kan zo'n hooligan wel gewoon naar
uitwedstrijden. Voor de zomer komt
er een officiële evaluatie van de Voet
balwet. Ik hoop dat de wet dan snel
wordt verbeterd. Dat verwacht ik ook.
Het klimaat van doorpakken is er."
En wat moet nog gebeuren voor
dat bijvoorbeeld Feyenoordfans
weer welkom zijn in de Arena?
"Daar weet iedereen het antwoord op:
allemaal normaal doen. Ik moet het
nu even voorzichtig verwoorden: ik
heb oneindig veel liever een iets min
der sfeervolle klassieker dan dat zware
gevecht. Echt waar."
Is een ouderwetse klassieker
daarmee een utopie?
"Nee, geen utopie. Je moet het wel
als doel hebben. Maar we moeten
ook niet naïef zijn. We zijn er nog lang
niet. Daarom vind ik het contact met
de supporters belangrijk. We moeten
elkaar begrijpen. Ik heb daarom ook
een periodiek overleg met de suppor
tersverenigingen van Ajax."
Over normalisatie gesproken:
supporters van ADO Den Haag
waren eigenlijk weer welkom in
de Arena, maar Ajaxsupporters
niet in Den Haag. Vandaar dat
het uitvak bij Ajax - ADO alsnog
leeg bleef. Vond u dat niet jam
mer?
"Wederkerigheid is een goed beginsel.
Ik kan wel met mijn collega uit Den
Haag gaan praten, maar ik heb niet
zo'n sterke positie. Ajaxsupporters
zijn in de ogen van anderen toch vaak
probleemveroorzakers. Ajax en zijn
supporters hebben toch niet echt een
goed imago."
Van der Laan begon zijn ambts
termijn met de huldiging van het
Nederlands elftal. Amsterdam was
oranje, vol en gezellig. Aanvanke
lijk leek de huldiging van Ajax op
15 mei 2011 ook rustig te zijn ver
lopen. "Ik had een dag na de huldi
ging het gevoel dat het grotendeels
goed was verlopen, dat honderddui
zend mensen een heel leuk feestje
hadden. Ik was toen nog niet bekend
met de schade aan het Van Gogh
Museum en Stedelijk Museum. Uit
de evaluatie bleek dat we in som-
Hoeveel?
"Aantallen mag ik niet noemen. Dat
maakt anderen wijzer. Maar neem
van mij maar aan: het was een grote
inzet. Dan vraag ik me wel eens af:
hoe normaal is dit?"
Op 15 mei 2011 werd Ajax gehuldigd op het Museumplein. Het Arenapark zal de volgende locatie zijn, mocht Ajax de titel pakken.
