'HIJ BLIJFT OOK MAAR DOORGAAN
MET VOETBAL. DAT IS HET LAATSTE
WAT WE VROEGER HADDEN VERWACHT'
Frank de Boer over oud-ploeggenoot
In deze serie gaat Ajax Life op zoek naar de speciale
betekenis die Jari Litmanen heeft gehad voor de stad
Amsterdam in het algemeen en Ajax in het bijzonder. De
mysterieuze Fin nader ontleed, als voetballer en als mens.
Deel 10: ploeggenoot Frank de Boer.
ajaxlife
IN DE BAN VAN JARI 4 W
19-01-2012 X
moest komen. Daar was Jari echt een
meester in. Jari was bovenal een hele
slimme voetballer."
Veertigste
Wat voor een jongen was Jari in
de dagelijkse omgang? Hoe zou
De Boer hem in karakterologisch
opzicht willen typeren? "Als een
bevlogen liefhebber én als een op
en top prof. Hij blijft ook maar
doorgaan met voetballen, hè? Dat
is het laatste wat we vroeger hadden
verwacht, dat juist de speler die zo
vaak geblesseerd was nog op zijn
veertigste zou voetballen."
Frank de Boer en Jari Litmanen, in de toekomst samen op de bank? 'Ja hoor, waarom niet?'
'In Jari gaat meer
een assistent schuil'
DOOR MARK VAN DEN HEUVEL
Een 22-jarige Frank de Boer speelde
voor aanvang van het seizoen
1992/1993 al vier jaar in het eerste
elftal van Ajax, dus om nou te zeggen
dat hij nog ergens van opkeek, nee,
niet echt. Dus ook niet van de
entree van Jari Litmanen. "Ik had
op dat moment al een Europa Cup
gewonnen," zegt de huidige trainer
van Ajax, nogal fier. "Ik stond op het
veld, Jari zat op de bank.
Om maar even aan te geven dat
er over status geen enkel misverstand
kan bestaan.
Toch, hoe jong hij ook was - hoe
onverstoord én onverschrokken De
Boer als jonge twintiger een duidelijk
doel voor ogen had - toch omschrijft
hij de aanwezigheid van Litmanen
in de kleedkamer van Ajax als een
regelrechte 'bezienswaardigheid'.
"We noemden hem vroeger altijd
gekscherend 'Jari Rek'," zegt De
Boer, zelf negen maanden ouder
dan Litmanen. "Wat hij allemaal
voor een kunsten uithaalde in de
kleedkamer, vlak voor een wedstrijd,
dat wil je niet weten."
Dat willen we juist wel. We willen
alles weten. Wat voor een jongen
zat er naast De Boer? Wie was
Jari? De Boer: "Jari was bezeten.
Leergierig. En attent. Dat zijn de
eerste drie kernwoorden die me
te binnen schieten als ik aan een
jonge Jari denk. Een rustige jongen,
dat wel, maar ook heel gedreven
en altijd bereid om zichzelf voor
de volle honderd procent te geven.
Persoonlijk staat me vooral het
leergierige bij, de aandacht die Jari
had voor details, toen al. Hij zoog
alles in zich op."
Een toekomstige topspeler zag
De Boer niet in Litmanen, zegt
hij eerlijk. "In eerste instantie
onderkende ik zijn talent niet, maar
Jari was altijd heel zorgvuldig met
zichzelf bezig. Daarmee gaf hij de
andere spelers wel een duidelijk
signaal af, namelijk dat hij ergens
naartoe wilde. Dat maakte indruk."
Meepraten
Wat De Boer en zijn ploeggenoten
vooral opviel, was de absolute
bezetenheid waarmee Litmanen
wekelijks toewerkte naar dat ene,
grote doel: de volgende wedstrijd. De
Boer: "Na z'n debuutseizoen ging
Jari zich in 1994 ook meer met het
spelletje bemoeien. Nog altijd niet
heel nadrukkelijk, maar hij ging er
steeds meer over meepraten, binnen
de selectie."
"Het spel van Jari valt moeilijk
te typeren of onder één noemer te
brengen. Nee, Jari was geen typische
box-to-boxspeler, zoals de Engelsen
het noemen. Hij was meer een
verbindingsspeler, maar wel een
hele goede, misschien wel de beste
schakelspeler die Ajax ooit heeft
gehad."
"Jari was geen spelverdeler in de
klassieke zin van het woord, hij
was niet iemand die alle ballen
opeiste. Maar hij kon als geen
ander de open ruimtes benutten.
Zelfs in duel met een tegenstander
creëerde Jari ruimte voor anderen.
En van daaruit maakte hij 'de
tweede actie', zoals ik dat altijd
noem. Dat was zijn grote kracht.
Hij probeerde altijd een zet vooruit
te denken. Daar was hij heel
allround in. Als de tegenstander
bijvoorbeeld één op één speelde,
wist Jari altijd hoe hij daarmee
om moest gaan. Hoe hij een
tegenstander weg moest trekken of
op het juiste moment uit zijn rug
De invloed van Jari is groot
geweest, daar kan geen enkel
misverstand over bestaan, zegt De
Boer. Litmanen was en is uniek in
zijn soort. Na hem (en ook voor hem)
is De Boer eigenlijk nooit meer een
soortgelijke speler tegengekomen.
"Ik zat even aan Dennis Bergkamp
te denken, maar dat is toch een ander
type dan Jari. Ze komen bij elkaar in
de buurt hoor, dat zeker, maar ze
hebben allebei hun eigen, specifieke
kenmerken. Qua taakbewustheid
wint Jari het in mijn ogen, maar qua
genialiteit sla ik Dennis weer net iets
hoger aan."
Denkend aan Litmanen lepelt De
Boer de ene na de andere dierbare
herinnering op. Nee, een hechte
vriendschap is misschien iets teveel.
"Maar we zijn altijd contact blijven
houden," zegt De Boer.
Van de gouden Ajaxgeneratie
uit de jaren negentig zijn nu, na het
afzwaaien van Edwin van der Sar,
alleen Clarence Seedorf (AC Milan)
en Nwankwo Kanu (Portsmouth)
nog actief. En Litmanen? De oude
meester zelf, nog onder contract bij
HJK Helsinki, hult zich in stilzwijgen
waar het zijn nabije toekomst betreft.
Maar ooit zal hij een keer een punt
achter zijn actieve carrière zetten. En
dan? Gaat er een toekomstig trainer
schuil in Jari? "Ja," zegt De Boer.
De trainer van Ajax is stellig in
zijn oordeel. "Ik weet niet zeker of
Jari ook een hoofdtrainer zal worden,
maar hij zou een fantastische
assistent-trainer zijn. Daar ben ik
van overtuigd."
Laten we dan maar meteen van de
gelegenheid gebruik maken om
de cruciale vraag te stellen: is het
denkbaar dat Frank de Boer in de
nabije toekomst zal samenwerken
met Jari Litmanen bij Ajax? De Boer:
"Ja hoor. Waarom niet?"
Hallo Danny Blind, letten we een
beetje op!
Jari Litmanen is taakbewuster, Dennis Bergkamp genialer. Aldus Frank de Boer.