afas
Software
Incidenten dwingen tot versnelde evaluatie Voetbalwet
Ajax haalt vandaag de gestaakte bekerwedstrijd tegen AZ in. De
actie van Wesley van W. heeft mede de vraag opgeroepen of de
Voetbalwet wel werkt. Ajax Life sprak met enkele deskundigen.
"I O achtergrond J*"
AvF 19-01-2012
ajaxlife
Snelrecht
Meldplicht
inacrOn
Knullige wet
of stevig handvat?
echter dat we vaak te maken hebben
met zogenoemde first offenders, men
sen die voor de eerste keer in de fout
gaan. Die groep valt moeilijk in beeld
te brengen, want wanneer weet je dat
iemand zich gaat misdragen als hij dat
nog niet eerder heeft gedaan?"
Knulligheid
De wens voor een strengere of andere
Voetbalwet is inmiddels hoorbaar. Jan
Brouwer, hoogleraar algemene rechts
wetenschap, roept al sinds de invoe
ring dat de Voetbalwet niet werkt. "Ik
ben over het algemeen vrij optimis
tisch van aard, maar ik heb de Voet
balwet altijd al van een ongelooflijke
knulligheid gevonden," stelt Brouwer.
"Ik snap niet dat je durft zo'n wet aan
te nemen. Wat de grootste fout is?
Eigenlijk getuigt de hele wet van een
grote mate van amateurisme."
De landelijke politiek spreekt zich
inmiddels meer en meer uit voor een
hardere aanpak. De Tweede Kamer
organiseert op 26 januari, geïnitieerd
door het CDA, een hoorzitting over de
Voetbalwet, waarvoor onder andere de
KNVB, voetbalclubs, supportersver
enigingen en het Openbaar Ministerie
zijn uitgenodigd. "Een wet is in mijn
Wesley van W. valt AZ-doelman Esteban aan. De discussie over de werking van de Voetbalwet laaide daarmee op.
ogen geen monument," aldus Co§kun
£örüz van het CDA. "Als deze niet
goed werkt, moet hij aangepast wor
den. Wat mij betreft zo snel mogelijk.
We moeten met z'n allen de witte vlek
ken van deze wet zien te ontdekken,
en daar meteen op anticiperen. Maar
het gaat niet alleen om hardere straf
fen. Ik pleit ook voor een agressiere-
guleringstherapie, en hoge geldboetes.
En clubs moeten hun verantwoorde
lijk nemen en zorgen dat mensen met
een stadionverbod niet in het stadion
kunnen komen."
Ivo Opstelten, minister van Justi
tie, liet al weten de evaluatie van de
Voetbalwet te vervroegen, van sep
tember naar april dit jaar. De PvdA
en PW zijn ondertussen bezig met
een initiatiefnota. Tweede Kamerlid
Tjeerd van Dekken (PvdA): "De no
toire relschoppers moeten hard wor
den aangepakt. Dat is geen stoere en
harde taal, het gaat mij om het belang
van de goedwillende supporter. Die
moet niet de dupe worden van de
wanordelijkheden van nog altijd een
kleine groep relschoppers. De zaak
van Wesley van W. heeft misschien la
ten zien dat we streng kunnen straf
fen, maar we moeten het ook willen.
Die wil ontbreekt misschien nog te
vaak. Vandaar dat we strengere straf
fen meer in de wet willen verankeren."
DOOR MIKE VAN DAMME
Zes maanden celstraf, waarvan twee
voorwaardelijk. Een gebiedsverbod
voor de Amsterdam Arena en de bin
nenstad van Amsterdam voor twee
jaar. Een meldingsplicht in de rust
van wedstrijden van Ajax, AZ en het
Nederlands elftal, ook voor twee jaar.
Met als toetje een stadionverbod van
Ajax voor dertig jaar. Het is de straf
die Wesley van W. kreeg voor het be
treden van het veld en het aanvallen
van AZ-doelman Esteban Alvarado op
22 december. En dan wacht een mo
gelijke straf van de KNVB nog.
De negentienjarige Almeerder
maakte met zijn actie een landelijke
discussie los. Hoe kon hij bijvoor
beeld, terwijl hij al een stadionverbod
had, in de Arena zitten? En algeme
ner: werkt de Voetbalwet eigenlijk wel
goed genoeg?
Laten we eerst een poging wagen
kort uit te leggen wat de in de volks
mond zogenoemde Voetbalwet is. Op
1 september 2010 ging de wet Maat
regelen Bestrijding Voetbalvandalisme
en Ernstige Overlast in werking. Niet
het voetbalvandalisme, maar overlast
als in de Amsterdamse Diamanten-
buurt was aanleiding voor de wet;
burgemeesters konden daardoor ge
makkelijker een gebiedsverbod gaan
opleggen aan jongeren die overlast
veroorzaken. Naar aanleiding van het
wangedrag van Feyenoordsupporters
bij AS Nancy (november 2006) werd
besloten ook het voetbalvandalisme
te koppelen aan de nieuwe wet. De
'Voetbalwet' was daarmee geboren.
Sinds 1 september 2010 is het
mogelijk voor de rechter en de offi
cier van justitie om strafrechtelijk een
stadionverbod (met gebiedsverbod en
eventueel meldplicht) op te leggen;
burgemeesters kunnen dat op grond
van een overlastdossier. Voetbalclubs
en de voetbalbond KNVB kunnen
alleen een civielrechtelijk stadionver
bod opleggen: zij kunnen daardoor
supporters wel weren uit het stadion,
maar niet uit het gebied rondom het
stadion. De KNVB en voetbalclubs
kunnen tevens geen meldplicht opleg
gen.
De mislukte karatetrap van Wesley van
W. legde voor de buitenwereld de mo
gelijkheden van de Voetbalwet aardig
bloot. De Almeerder werd acht dagen
na de bekerwedstrijd al voor de straf
rechter gebracht, waaruit een pakket
aan straffen volgde. Hij heeft inmid
dels de eerste maand van zijn celstraf
erop zitten.
Theo Hofstee, hoofdofficier van
justitie in Amsterdam en landelijk
portefeuillehouder voetbalveiligheid,
bekeek het bekerduel thuis. "Het was
typisch een zaak voor het snelrecht,"
vertelt hij aan Ajax Life, in zijn kan
toor. "We wilden het voor de jaarwis
seling afgewikkeld hebben. Dat zou de
onrust dempen. Dat is aardig gelukt,
volgens mij."
Vraag het Hofstee en hij zal zeg
gen dat de strafvervolging van Wesley
van W. een voorbeeld is van hoe goed
de Voetbalwet kan werken. De lande
lijke discussie neemt echter een ande
re wending. Veel gehoorde vragen, ook
in politiek Den Haag: Is de Voetbalwet
wel streng genoeg? Werkt-ie sowieso
wel?
Niet alleen het incident in de Are
na, maar ook de rellen bij Feyenoord
(vernieling Maasgebouw), NEC - Vi
tesse en FC Utrecht - FC Twente dit
seizoen lijken die vragen te rechtvaar
digen. Hofstee: "Je kunt niet zo zwart
wit stellen of de Voetbalwet wel of niet
werkt. Daar zit een nuance in. Opti
maal werkt het nog niet, maar we heb
ben wel goede handvatten. We kunnen
als officieren van justitie bijvoorbeeld
al voor een rechtszaak of tijdens een
hoger beroep een gebiedsverbod op
leggen, waardoor raddraaiers ook
geweerd kunnen worden zolang de
rechter geen uitspraak heeft gedaan.
Dat is een voordeel. Een probleem is
Ook de KNVB heeft aangegeven een
strengere wet te willen. De voetbal
bond streeft immers naar normalisa
tie. KNVB-directeur Van Oostveen
kijkt bij de oplossing met een schuin
oog naar Engeland, waar al decennia
lang de Hooligan Act in werking is. Op
de persconferentie waar bekend werd
gemaakt wat er met de gestaakte wed
strijd Ajax - AZ zou gaan gebeuren,
zei Van Oostveen: "Ik wijs dan toch
maar weer naar Engeland, waar de
overheid, de voetbalbond en de clubs
schouder aan schouder zijn gaan staan
om hooligans uit de stadions weten te
weren. Daar moeten mensen met een
stadionverbod zich tijdens duels van
hun club bij de politie melden."
De naam is gevallen: Hooligan Act.
Laten we eerst een kort uitstapje
maken naar een praktijkvoorbeeld
van deze Engelse wet: De 26-jarige
Birmingham Citysupporter Michael
Harper werd gestraft voor het letter
lijk in het gezicht uitlachen - in het
stafschopgebied - van Aston Villa
doelman Peter Enckelman, op 16 sep
tember 2011. Het vonnis luidde: een
celstraf van vier maanden en een lan
delijk stadionverbod voor zes jaar. Bir
mingham City zelf legt hem daarnaast
