Adriaanse veranderd door buitenlands avontuur
Co Adriaanse is terug. Na een omzwerving door Europa
en het Midden-Oosten zwaait hij dit seizoen de scepter bij
FC Twente. Een portret van een veranderde trainer, die
met zijn nieuwe ploeg (zaterdag) de Arena aandoet voor
de strijd om de Johan Cruijffschaal.
ajaxlife
Vatbaar
Wervelend
Spiegel
VOORBESCHOUWING Q
29-07-2011
ligt. Daar zit niet de man die in het
jaar 2000 bij Ajax strak en consequent,
maar op geforceerde wijze de titel
wilde binnenhalen. De meervoudige
landskampioen was zijn eerste grote
club. Hij kreeg voor het eerst in zijn
loopbaan een topclub onder zijn hoede
met alle pretenties van dien.
Sportieve lof en eer tot over de
landsgrenzen lonkten met daarbij
voor het eerst van zijn leven een dikke
bankrekening. Hij stelde zijn regels,
eiste een ijzeren discipline met alle
gevolgen van dien.
Co Adriaanse hoeft bij FC Twente niet op te bouwen. Hij moet een proces volmaken.
Vakman verliest
vileine randjes
DOOR GIJS EIJSINK
Het is 27 juni 2011. Co Adriaanse
zet met een fraaie vulpen zijn
handtekening, ontvangt met een
grote glimlach een grote fleurige
ruiker, drinkt een slok champagne en
beantwoordt een tiental vragen uit
de zaal. Vijftig journalisten, een half
dozijn cameraploegen en nog een
aantal fotografen zetten de presentatie
in de Grolsch Veste luister bij.
Adriaanse is terug in Nederland.
De trainer die elf jaar geleden
verdronk in het spanningsveld bij
Ajax, maar daarna de spelers van AZ
oogstrelend voetbal liet spelen, die
met wisselend succes een omzwerving
van zes jaar maakte door Zuid-,
Midden- en Oost-Europa en het
Midden-Oosten, die doorgewinterde
trainer gaat met FC Twente op
tournee door Nederland en Europa.
Mensen veranderen in de loop der
jaren, mensen ontplooien zich en wor
den wijzer door schade en schande.
Co Adriaanse, intelligent en vatbaar
voor nieuwe invloeden, bijna 64 jaar
jong, belooft er alles aan te doen om
het ingezette prijzenfestival in Twente
meer luister bij te zetten.
Hij heeft veel geleerd in het buiten
land. De Amsterdammer vond het
met zijn dominante karakter niet altijd
gemakkelijk om zijn werk te doen. In
Qatar was alleen het gras zijn domein.
Voor invloed op beleid en organisatie
was voor de hoofdtrainer geen ruimte.
Daar waren anderen voor.
Hij maakte FC Porto en Red Buil
Salzburg kampioen van hun land,
maar voelde zich bij deze Europese
topclubs om uiteenlopende rede
nen toch niet op zijn gemak. Al die
omzwervingen offreerden hem echter
wel een breed scala van rijke erva
ringen. Eén opmerkelijke conclusie
trok hij ook. In Nederland wordt
volgens hem zeer aantrekkelijk voet
bal gespeeld. Door zijn abonnement
op Eredivisie Live zag hij minimaal
drie wedstrijden per week en genoot
van het spel en de basis ervan, de
door hem zeer geroemde Hollandse
School. Het deed hem terugverlangen
naar de competitie in het vaderland.
FC Twente belde en hij hapte gretig.
De oefenmeester beschrijft de huidige
bekerhouder als een gezonde club
waarin het saamhorigheidsgevoel
groot is. "Het bedje is gespreid," zegt
hij. Hij heeft geanalyseerd dat de club
goed gestructureerd is. Hij roemt de
voorzitter, Joop Munsterman, die in
zijn ogen de club goed vertegenwoor
digt en hij is blij in de regio Twente te
mogen werken, een streek die hij door
trainingskampen met een aantal ex-
werkgevers (waaronder Ajax) geregeld
heeft bezocht.
Adriaanse is terug in Nederland en wil
met zijn nieuwe club kampioen wor
den en opzien baren in Europa, maar
hij wil ook de mensen pleasen die de
Grolsch Veste bezoeken. Het is een
belangrijke opdracht die hij zichzelf
en zijn spelers stelt. Nieuw is het niet,
want ook bij zijn vorige clubs - PEC
Zwolle, FC Den Haag, Willem II,
Ajax en AZ - legde hij het accent op
de aanval, op doelpunten maken, op
wervelend voetbal.
Hij geeft graag het voorbeeld van
een schouwburgbezoeker. Bij Freek
de Jonge blijft iedereen tot het einde
zitten, maar in een stadion gaan de
mensen soms bij bosjes een kwartier
voor het einde weg. Ze moeten blijven
tot het laatste fluitsignaal. Daar wil hij
voor zorgen, zo belooft hij.
Het journaille luistert en noteert al
wekenlang. Adriaanse oogt ontspan
nen, ongedwongen, ambitieus. Hij
voelt zich senang, je ziet het aan de
tevreden glans die over zijn gezicht
Ook moest hij saneren en voerde hij op
grove manier zijn meest opzienbarende
maatregel door: een zestal spelers,
onder wie Jan van Halst, de huidige
algemeen manager van FC Twente,
kwam buiten de ploeg te staan en werd
roemloos en rücksichtslos verbannen
naar de inmiddels beruchte kleedka
mer twee'.
Nooit eerder was de groep van criticas
ters - ook wel vijfde colonne genoemd
- zo groot en nooit eerder zaten die
zo dicht op zijn huid. Hij forceerde.
Steeds vaker gedroeg hij zich bij het
trotse Ajax niet als de vanzelfsprekende
hoogste baas van de afdeling voetbal,
maar speelde hij dat hij de baas was.
Het moest wel misgaan en dat ging het
ook. Eind november 2001, uitgerekend
een dag na Ajax - FC Twente (3-2).
Het is 2011 en bij FC Twente zit een
trainer die gelouterd is en die zichzelf
intussen andere doelen gesteld heeft.
Co Adriaanse is een andere trainer
geworden. Hij werd in landen als Oos
tenrijk, Oekraïne en Qatar op zichzelf
teruggeworpen, hij dacht na over zijn
voetbalfilosofie, over zijn gedrag als
hoofdman van een groep, over hoe hij
zijn rol vervulde als oefenmeester, als
coach en als manager van topvoetbal-
Iers.
Hij keek in de spiegel en verlangde
terug naar zijn vaderland. Hij kon -
zo bleek al snel - aan de slag bij FC
Twente, de door Ajax onttroonde
landskampioen. Geld verdienen is geen
belangrijke drijfveer meer, zegt hij.
Hij wil kampioen worden. Hij wil in
Nederland weer hard aan het werk, wil
trainen en coachen zolang hij zich nog
fit voelt.
Adriaanse past, zo licht voorzitter
Munsterman toe, binnen de denkwijze
en ontwikkelingsfase van deze club.
De Amsterdammer had de naam een
opbouwtrainer te zijn, maar Twente
is intussen aangekomen bij de vader
landse topdrie. Een voornaam deel van
de opbouw is klaar, de laatste stappen
moeten worden gezet. De club wil
een duurzame speler in de top zijn en
Adriaanse krijgt de taak dat proces te
volmaken. Opbouwtrainer of succes
trainer? Die termen wil hij niet horen.
"Ik ben een vakman," zegt hij, "en
een vakman kan overal zijn bijdrage
leveren."
Co Adriaanse tijdens Ajax - FC Twen
te, op 28 november 2001. Het zou zijn
laatste wedstrijd als Ajaxtrainer zijn.
