'EEN PODIUM OM INNOVATIES DOOR TE ONTWIKKELEN'
ajaxlife
REPORTAGE -fl 4
20-05-2011 XX
Ruwe diamant
Tactische analyse
Energieverbruik
Sprongkracht
Het Adidas miCoach Performance Centre is - zoals de naam al verraadt -
een initiatief van Ajax en kledingsponsor Adidas. Waarom heeft het sportmerk
in de hal, die vier miljoen euro heeft gekost, geïnvesteerd?
Hoewel de waarde van de hal zich
moet bewijzen, is Goedhart blij met
de komst. "Inderdaad, misschien
levert het niets op. Ik ben er zelf
echter van overtuigd dat we hier ons
voordeel uit kunnen halen. Vooral
met de jeugdspelers. Als we er bij hen
op jonge leeftijd bijvoorbeeld achter
kunnen komen waarom ze niet zo
hoog springen, hebben ze genoeg tijd
om een andere techniek aan te leren.
Een voetballer kan tot ongeveer zijn
24ste nog iets nieuws aanleren. Hoe
eerder je begint, hoe gemakkelijker
het gaat. We kunnen van slechte
voetballers natuurlijk geen goede
voetballers maken. Het begint met
talent, maar we kunnen spelers wel
op details beter maken. Van een
kiezelsteen maak je geen diamant,
maar een ruwe diamant kun je wel
polijsten. En ook hier geldt dat het
voetbal zelf het belangrijkste is, en
dat de wetenschap helpt."
Goedhart herhaalt de beperkte rol van
de wetenschap een paar keer, omdat hij
merkt dat de angst binnen en buiten de
club bestaat dat de wetenschappelijke
benadering een doel op zich is. Dat
de huidige ontwikkeling in strijd is
met de plannen van Johan Cruijff,
die terug wil naar de basis, bestrijdt
de clubarts daarmee dan ook. "Met
het gebruik van deze systemen krijg je
een meer individuele benadering van
de speler. Ajax is een voetbalclub en
geen onderzoekscentrum. Daarvoor
hebben we juist de samenwerking
met de Vrije Universiteit. Zij doen het
wetenschappelijke onderzoek voor
ons." Of zoals Goedhart het graag
verwoordt: "De vragen komen uit het
voetbal, de wetenschap onderzoekt
het, en Ajax geeft de antwoorden.
Dus het begint en eindigt met de
praktijkmensen. We zijn een van de
eersten die met al die systemen werkt.
Over een aantal jaar zal het bij veel
clubs zo gaan. Wij hebben dan wel een
voorsprong."
grenzen van de spelers beter in beeld,
waardoor we ook bepaalde blessures
kunnen voorkomen of spelers
sneller kunnen laten herstellen.
Bij revalidaties durven we meer,
kunnen we eerder het veld op met
spelers. Hoe minder lang ze stilzitten,
hoe minder kracht en conditie ze
verliezen. En misschien zijn tests als
de shuttle run binnenkort niet meer
nodig. Daar zullen de spelers ook blij
mee zijn."
De systemen die Ajax heeft
samengebracht, zijn slechts ten
dele voor medische doeleinden
aangeschaft. Trainers kunnen profijt
hebben van het (nauwkeurig)
vastleggen van de posities van
de spelers tijdens wedstrijden en
trainingen, voor tactische analyse.
Om dat te demonstreren loopt
Goedhart naar zijn eigen kantoortje,
op de begane grond, achter de
kleedkamers. Hij haalt zijn laptop
tevoorschijn en start een programma
op dat dezelfde lay-out kent als de
software op de computers in de
Louis van Gaalzaal.
De sportarts laadt de uitwedstrijd
van Ajax tegen FC Twente van eerder
dit seizoen, klikt in een scherm
de vier verdedigers aan Ajaxzijde
aan en start de beelden van het
duel. De posities van de spelers
worden wederom schematisch doch
nauwkeurig weergegeven, met dit
keer een verbindingslijn tussen de
verdedigers. Knijpt Van der Wiel naar
binnen, wordt de lijn korter, sprint
hij naar voren, wordt de lijn langer.
"Zo kun je dus heel goed zien hoe de
verdedigers ten opzichte van elkaar
moment de hartslag, loopsnelheid
en versnelling van Vurnon Anita
te zien. "Alle spelers dragen een
hartslagmeter en een hesje met een
sensor erin," aldus Goedhart. "Zo
kunnen we verscheidene gegevens
meten en opslaan."
Meten is weten. Het is een
eeuwenoude regel in de wetenschap,
die zich steeds meer nestelt in de
sportwereld. In Engeland gebruiken
de meeste clubs een gps-systeem.
Het op sensoren gebaseerde systeem
wordt momenteel slechts door enkele
clubs gebruikt, waaronder dus Ajax,
maar ook PSV, Bayern München en
AC Milan.
Toen Goedhart eind jaren tachtig
zijn werkveld in de sport vond, deed
de hartslagmeter net zijn intrede.
"De sportwereld is in feite al een
tijdje op zoek naar manieren om te
kunnen meten hoeveel energie een
sporter verbruikt. Dat begon met
de hartslagmeter. Bij duursporten
zegt de hartslag meer dan bij
bijvoorbeeld voetbal. Voor ons zijn
waarden als snelheid en vooral
versnelling, dus het aanzetten en
afremmen, belangrijker. Vergelijk
het met een auto. Die verbruikt ook
meer brandstof in de stad dan bij
een constante snelheid van tachtig
kilometer per uur."
Medisch gezien hebben de systemen
al hun voordeel getoond. Zo blijkt
dat een simpele pass- en trapoefening
meer weerslag op het lichaam heeft
dan gedacht. En dat terwijl deze
oefeningen vaak werden gebruikt bij
'rustige' trainingen. "Door dit soort
informatie kunnen we beter doseren,"
aldus Goedhart. "We krijgen de
staan en bewegen. Je kunt ook de
verschillende linies ten opzichte van
elkaar bekijken. Dat betekent echter
niet dat je wetenschappelijk kunt
aantonen dat er een doelpunt valt
als de lijn te lang is, bijvoorbeeld.
Belangrijk te onthouden is dat de
wetenschap kan assisteren, maar dat
het oog van de meester beslissend is
en blijft."
De meester is in dit geval hoofdtrainer
Frank de Boer. Als hij bepaalde situa
ties wil terugzien, kunnen die geleverd
worden. Beelden zeggen meer dan
woorden. De Boer kan spelers nu
laten zien wat ze fout en goed doen,
wat beter kan. Niet onbelangrijk: De
Boer staat ook open voor de weten
schappelijke hulpmiddelen.
"Het schematische veld kunnen
we kantelen, waardoor je ook kunt
bekijken wat het gezichtsveld van de
spelers is," legt Goedhart de verdere
voordelen van de software uit. "Omdat
we het allemaal zelf inladen, kunnen
we al vrij snel na wedstrijden aan de
gegevens komen. Veel andere clubs
sturen de beelden naar India, waar ze
dan worden omgezet in data. Dan ben
je zo een paar dagen verder voordat je
er als club echt iets aan hebt."
Dan is het eindelijk tijd om naar
het Adidas miCoach Performance
Centre te gaan. Het is het eerste
dat een bezoeker van De Toekomst
ziet. "Maar het staat nu nog het
verst af van het voetbal zelf," stelt
Goedhart, terwijl hij achterlangs
de tribune van het hoofdveld
loopt, richting de ingang van de
opblaasbare hal. "We gaan hier
vanaf volgend seizoen diverse
onderzoeken doen. Zo kunnen we
naast de snelheid van de spelers
ook de sprongkracht testen, en
bewegingen nauwkeurig opnemen.
Zo kun je bijvoorbeeld zien hoe
iemand schiet. Maar voordat we iets
met deze waarden kunnen, moeten
we eerst bepalen wat 'goed' of
'slecht' is. Bij neuropsychologische
testjes hebben we al gemerkt dat
Edwin Goedhart toont in de Louis van Gaalzaal de software waar Ajax gebruik van maakt.
spelers van Ajax hoger scoren op
bijvoorbeeld reactiesnelheid dan
het landelijke gemiddelde. We
moeten dus onze spelers met elkaar
vergelijken, niet met het algemene
beeld."
De deur van het gebouwtje voor
de hal, dat als entree dient, kan
niet zomaar worden opengedaan.
Goedhart drukt op een soort bel,
waarna de druk in het voorportaal
van de hal automatisch iets wordt
verlaagd. Dan klapt de deur vanzelf
open. Voor de tweede deur geldt
hetzelfde protocol. "Als je de deur
elke keer gewoon opentrekt, zakt de
hal in elkaar," aldus Goedhart. Het
is een luchtdrukverhaal.
Het eerste zaaltje behoort nog
toe aan het betonnen gebouw. Er
ligt kunstgras, en er staan twaalf
camera's. Een stukje 'los' kunstgras
verraadt waar de plaat ligt waar
de sprongkracht van spelers kan
worden gemeten. De hal zelf bestaat
uit een voetbalveld met kunstgras.
Hier kunnen 's winters ook gewoon
oefenwedstrijden worden gespeeld.
In de zomermaanden is de hal door
een gebrek aan airconditioning
minder vaak te gebruiken.
De zaal in het Performance Centre waar onder meer de sprongkracht van spelers
gemeten kan worden. Er staan ook twaalf camera's.
De opblaasbare hal van binnen, 's Winters kunnen hier ook oefenwedstrijden
worden gespeeld.
Frank Basters is hoofd performance
style van Adidas Benelux.
Hij legt uit: "Zowel Adidas als
Ajax heeft innovatie hoog in het
vaandel staan. Het blijkt dat we
elkaar op dit vlak veel te bieden
hebben, vandaar dat we ook de
handen ineen hebben geslagen.
Het Adidas miCoach Performance
Centre biedt Adidas, naast een
fraai complex dat onze naam
draagt, een podium om innovaties
op het gebied van onder meer
slimme trainingssystemen te
testen en door te ontwikkelen.
Het biedt Ajax onze kennis,
ervaring en producten op dit
gebied. Wij zijn ervan overtuigd
dat wij met deze investering en
nauwe samenwerking een actieve
bijdrage kunnen leveren aan de
verdere professionalisering van het
opleidings- en begeleidings-traject
dat Ajax voor spelers nastreeft."
