'WEER DAT STOMME PASSEN EN TRAPPEN'
'DE BOER IS ALTIJD AL EEN
PROFESSIONAL GEWEEST'
ajaxlife
Zwaarder
Slavendrijver
Gerard van der Lem past bij Kayserispor
dezelfde trainingsmethode toe als hij in de jaren
negentig bij Ajax deed. En die hij terugziet bij
Ajaxtrainer Frank de Boer.
INTERVIEW 4 4
04-02-2011 X X
rustig voor de groep. Een voordeel
is dat hij erg populair is in Turkije.
Nog meer dan in Nederland. Hij
heeft gezag over de spelers op basis
van respect. Dat is prettig, want
anders moet je dat respect eerst
afdwingen. Hij kan nu gewoon
zichzelf zijn."
Jullie hebben niet eerder
met elkaar gewerkt.
GL: "Klopt. Ik miste hem steeds
net. Ik was net van Ajax naar FC
Barcelona gegaan toen hij kwam
als speler in 1998. In 2005 was
ik assistent van Danny Blind bij
Ajax, toen hij bij ons op het stadion
kwam. We hebben hem uiteindelijk
niet genomen, en daar hebben
we spijt van gehad. Niet alleen
omdat hij een goede speler was,
hij was ook als persoonlijkheid in
de kleedkamer heel erg belangrijk.
Dat heeft Louis van Gaal wel eens
verteld. Toen zijn karakter werd
omschreven, zag ik daar iets van
mezelf in terug."
Arveladze is net als Frank de
Boer een beginnende trainer.
Het hoofdtrainerschap lijkt hem
goed af te gaan. De resultaten van
Kayserispor dit seizoen zijn boven
verwachting. De ploeg staat vierde,
het gat met koploper Trabzonspor
is zeven punten. In de eerste
competitiehelft werd gewonnen
van topploegen als Fenerbahpe,
Bursaspor en Besiktas. "Het
wordt de tweede competitiehelft
zwaarder, want dan spelen we uit
tegen de top," stelt de Georgiër.
"Dan wordt er mentaal meer
gevraagd van de ploeg."
GL: "Het is niet waar dat het
zwaarder wordt. Het wordt juist
gemakkelijker. De basis staat. We
kunnen nu aan de details gaan
werken. De ploeg wordt dus alleen
maar beter."
SA: "We zijn het hier vaker niet
over eens. Ik verlies niet graag,
maar in deze discussie wel."
Wat dan?
GL: "Hij kan heel slecht
tegen onrecht, en is heel
attent naar de mensen
om hem heen. Als de
dames in het spelershome jarig
waren, kwam hij steevast met een
bloemetje aan. Als enige. Dat
heeft Piet Bon (voormalig clubarts
Ajax, red.) me gezegd. Shota staat
dichter bij me dan ik had verwacht.
Dat maakt het ook leuk om hem
te helpen bij zijn eerste baan als
hoofdtrainer."
SA: "Dit is mijn eerste baan als
hoofdtrainer, maar ik heb bij AZ
wel eens de leiding over de groep
gehad. Kwam ik 's ochtends op de
club, zei Louis van Gaal dat ik het
voor het zeggen had. Ik moest de
training doen, en een oefenwedstrijd
tegen een amateurclub 's avonds.
Tijdens de wedstrijd keek ik een
paar keer naar Louis. Hij deed niets.
We wonnen met 4-0. De volgende
dag zei hij wel tegen me dat ik met
te weinig overtuiging praatte tegen
de groep."
GL: "Als Mickey Mouse."
SA: "Ik heb ook nog een wedstrijd
van Jong AZ gecoacht, op mijn
laatste dag bij AZ. Iedereen zei tegen
me dat ik die Braziliaanse jongen,
Jonathas, eruit moest halen. Dat
deed ik niet. Hij scoorde twee keer."
GL: "Shota moet ook nog een keer
de lottogetallen voor me invullen.
Die jongen heeft zoveel geluk.
Ongelooflijk."
SA: "Ik heb in Nederland bij
de Postcodeloterij een keer
twaalf fietsen gewonnen. Toen
is er ingebroken bij mij thuis, in
Amsterdam. Alle fietsen weg.
Maar aan het einde van het seizoen
koop ik met Gerard een lot in een
loterij."
Shota, wat vind je het lastigste
aan het hoofdtrainerschap?
SA: "Het managen van de spelers,
ze tevreden houden. Gerard lacht
soms als hij ziet dat ik bezorgd
kijk omdat een speler er niet
blij uitziet. Dan zegt hij: 'Dat is
normaal, want hij speelt niet.' Ik
vind ook dat spelers te gemakkelijk
de kleedkamer opzoeken als ze een
tikje krijgen tijdens de training.
Dan zeg ik daar wat van. Op een
gegeven moment klaagde ik weer
bij Gerard, bleek die speler echt
een enorme blauwe plek op zijn
been te hebben. Bloed op zijn been.
Later hebben we daar om kunnen
lachen."
GL: "Hij zei soms ook: 'Laten we
maar stoppen, ze zien er moe uit.'
Ze waren niet moe, maar deden net
alsof. Dat deed ik ook als speler als
ik geen zin meer had. Gewoon een
beetje moe kijken, en hopen dat de
trainer erin trapt."
SA: "En als je dan stopt, gaan ze
nog 25 minuten met de bal pielen.
Ik dacht: iedereen is doodop, ze
kunnen geen bal meer zien. Ik heb
daar van geleerd. Ik kijk niet meer
naar de spelers, maar naar mijn
horloge."
GL: "Shota denkt als Frank
de Boer. Hij neemt Hennie
Spijkerman als assistent, ook een
ervaren man."
Over Frank de Boer gesproken.
Vinden jullie het een
verstandige keuze van Ajax
om hem door te schuiven als
hoofdtrainer?
SA: "Dat kun je beter aan Gerard
vragen. Hij heeft een betere kijk op
Ajax dan ik."
GL: "Frank weet precies wat er
bij Ajax wordt gevraagd. Hij is
altijd al een professional geweest.
Heel gedreven. Je ziet ook dat hij
niet schuwt beslissingen te nemen.
Zoals met Mounir El Hamdaoui
bij AC Milan. Hij heeft gelijk. Hij
moet aan het teambelang denken."
SA: "El Hamdaoui is toch een
andere spits dan Marko Pantelic,
die het als teamspeler goed deed.
Ook hij kreeg kritiek. Iedereen
wil dat er een nieuwe Marco van
Basten opstaat. Die komt niet zo
vaak langs."
Jij hebt als spits die
hoge verwachtingen zelf
ondervonden bij Ajax.
SA: "Ik kwam naar Ajax om
te slagen. Ik was er klaar voor.
Mentaal en fysiek. Maar het
was moeilijk snel in de cultuur
te passen. Er werd
wel eens naar me
geschreeuwd door
teamgenoten als ik drie
keer een fout maakte op
de training. Toen heb
ik gezegd: 'Als je wilt
dat ik iets leer, begin dan niet te
schreeuwen, maar leer het me. En
als ik drie keer iets niet goed doe,
speel dan de bal niet. Maar ga niet
lopen schreeuwen.' Ik had niet de
achtergrond van de spelers die door
Ajax zijn opgeleid. Voor hen was
alles gemakkelijk, voor mij waren
veel oefeningen nieuw."
Schreeuwt de trainer
Arveladze wel eens?
GL: "Soms, maar dan is hij
heel boos. De spelers respecteren
hem, ze willen doen wat hij
vraagt."
SA: "Ik hoop ook niet dat ik ooit
in de situatie kom dat ik iets moet
oplossen met schreeuwen."
GL: "Hij vindt het wel eens
moeilijk om te zien dat spelers niet
op honderd procent trainen. Maar
je hebt er jongens bij zitten die dat
echt niet kunnen. Bij Ajax hadden
we Michel Kreek, hij kon ook niet
trainen."
SA: "Jesper Gronkjaer."
GL: "Louis van Gaal zei destijds:
'Ik kijk niet eens meer naar
Kreek. Concentreer je maar op
de andere spelers.' Dat heb ik
Shota ook gezegd. Als een speler
ook niet goed speelt tijdens
wedstrijden, wordt het een ander
verhaal. Dan wordt hij vaak
ook wel gecorrigeerd door zijn
teamgenoten. Al hebben wij geen
spelers met zo'n persoonlijkheid."
SA: "Het zijn jonge jongens.
We moeten nog niet te veel van
ze verwachten, ze niet te veel
informatie geven."
Shota Arveladze: 'De coach van FC Köln dacht dat alle spelers van Ajax
coachten, een grote mond hadden.'
GL: "Deze spelers zijn doeners,
geen denkers. Ze sprinten liever
van boom naar boom als je dat
vraagt, dan dat ik ze in een positie
zet en ze moeten een keuze maken.
De enige clubs waar ik dat anders
heb meegemaakt, zijn Ajax en FC
Barcelona."
SA: "In de tijd dat ik bij Ajax
speelde, kwam de trainer van
FC Köln, Ewald Lienen, een
keer kijken naar de training van
het Georgische nationale team.
Het was besloten, dus hij stond
van een afstandje te kijken. Toen
vroeg iemand aan hem of hij wist
wie Shota was en wie Archil (zijn
tweelingbroer, red.). Toen zei
Lienen: 'Diegene die met zijn
armen zwaait, is Shota.' Hij dacht
dat alle spelers van Ajax coachten,
een grote mond hadden. Dat klopt
op zich wel. Je leert praten tegen
medespelers, na te denken."
Zowel Arveladze als Van der Lem
werkte in het verleden nauw samen
met Louis van Gaal. Van der Lem
was diens assistent in de gouden
jaren bij Ajax, Arveladze maakte
zijn eerste stapjes als trainer onder
de Tulpengeneraal. Van der Lem
ziet echter geen kloon van Van
Gaal in Arveladze. "Helemaal
niet. Je pikt de goede dingen van
iedereen, en combineert dat met
je eigen karakter. Hij heeft wel de
filosofie van Van Gaal, zit dicht op
de groep, wil in een 4-3-3-systeem
werken. En Shota laat me heel
hard werken. Ik noem hem dus
slavendrijver."
SA: "Ik sms'te hem voor kerst.
'We moeten dit en dat doen.' We
hadden tijd om hard te werken tot
onze eerste competitiewedstrijd
na de winterstop. Ik kreeg meteen
een reactie terug. 'Jij ook fijne
kerst met je familie. Ik ben nu op
vakantie. Wil niet eens denken
aan hard werken. Je bent een
slavendrijver.'"
GL: "Ik was net zes maanden
in Turkije geweest, en was
blij dat ik even thuis was. Ben
met mijn kleindochter naar de
kinderboerderij en het kerstcircus
geweest. Kwam hij even aan met
die sms."
Shota, je bent misschien
geen kloon van Van Gaal,
maar is hij wel de trainer die
je het meest heeft geleerd?
SA: "Ik kon Louis altijd alles
vragen. Al mopperde hij wel eens,
als ik weer iets vroeg. Antwoordde
ik met: 'Waarom ben ik hier
anders?' Trainers willen oefeningen
doen met vijf tegen vijf, maar dan
wil ik weten waarom. Wat ik vooral
leerde van Louis is het zoeken naar
de karakters van de spelers. Als je
die in kaart hebt, kun je echt tot ze
doordringen, ze op de juiste manier
benaderen."
GL: "Ik zie Shota Ajax nog wel
eens trainen. Waarom? Hij denkt in
de stijl van Ajax, in de filosofie van
Louis. Hij kent de club."
SA: "Als je droomt, moet je groot
dromen. Dus waarom niet over
Ajax. Of over FC Barcelona. Ik ben
heel erg benieuwd hoe lang je die
spelers de bal kan laten overspelen.
Ik heb het daar bij AZ wel eens
met Van Gaal over gehad. Al onze
keepers waren geblesseerd, zelfs die
van de A-junioren. Toen hebben we
de hele week getraind met Grétar
Steinsson op doel. Op de ochtend
van de wedstrijd tegen Excelsior
was de keeper van het tweede elftal
weer fit. Ik zei tegen Van Gaal:
'Laten we spelen zonder keeper,
zoals we hebben getraind.' Hij
verklaarde me voor gek. Hij wilde
het ook wel, maar kon dat niet
maken tegenover die keeper. En uit
respect voor Excelsior."
GL: "Ik weet het nog. Die
wedstrijd won AZ met 5-0.
Excelsior schoot pas in de 37ste
minuut voor het eerst op doel. Die
bal ging hoog over."
SA: "We speelden zo
geconcentreerd. Toch vind ik het
jammer dat we toen niet met Grétar
als extra speler speelden. Als ik ooit
de kans krijg als trainer..."
"Spelers kunnen wel een bal
overspelen, maar niet met beide
benen," aldus de assistent van
Shota Arveladze. "Frank doet bü
Ajax nu dezelfde oefeningen. Als
speler kwam hü wel eens op het
veld en zei: 'Weer dat stomme
passen en trappen.' Ja, weer. Hü
trapte goed met links en rechts,
maar moest dat wel onderhouden.
Ik heb al die jongens laten openen
met links en met rechts. Het was
een onderdeeltje van waarom we
destüds zoveel succes hadden."
Van der Lem heeft in zün loopbaan
gemerkt dat niet iedereen staat
te popelen zün zwakke been te
trainen. Ook bü Kayserispor stuit
hü soms op protest. "Het ergste
was Rivaldo, bü FC Barcelona. Hü
vond zichzelf te oud om te leren.
Ik vertelde hem het verhaal van
Frank Rükaard, die terugkwam
bü Ajax. Hü kon niet met links
trappen. Tüdens een oefening had
hü Martün Reuser en Clarence
Seedorf voor zich. Zü openden met
links, en met rechts. Je kon er een
liniaal langs halen. Hü schoot een
aardige bal met zijn goede been.
Met links zwaaide die bal helemaal
af. Hü bleef daarna maar oefenen
met links. Een paar maanden later
scoorde hü met links, vanaf 25
meter." (MvD)
Gerard van der Lem verkoos Kayserispor boven Bahrein. 'Ik wil Shota graag
helpen. Ik zie in hem iets van mezelf terug.'