Honderd jaar Ajax-trainers
=1
T.
'IK WERD DOOR DE TELEGRAAF
OP DE HOOGTE GEHOUDEN'
DDODHkH
Volgend jaar zomer is het honderd jaar
geleden dat Ajax zijn eerste hoofdtrainer
aanstelde. Ajax Life blikt terug op
het rijke en soms turbulente verleden
in de dug-out. Dit keer Aad de Mos
en Kurt Linder.
ajaxlife
Deense problemen
Piepjong
1910
1920
1930
I
1940
1950
1960
1970
1980
1990
2000
2010
HISTORIE
22-01-2010
Aad de Mos wint
en verliest door Cruijff
DOOR DAVID KUIPERS
Als Aad de Mos de deur van de
bestuurskamer openzwaait, komt een
dikke sigarenrookwolk hem tegemoet.
Topoverleg bij Ajax is begin jaren
tachtig onmogelijk zonder een goede
sigaar, zeker niet als Leo Beenhakker
aanschuift. Enkele uren eerder krijgt
De Mos al een telefoontje van Don
Leo, waarin hij vertelt te stoppen als
hoofdtrainer. En of De Mos zich in de
loop van de avond kan melden bij De
Meer. Eenmaal aangekomen wordt de
dan 33-jarige jeugdtrainer gevraagd
om de taken van Beenhakker voor de
rest van het seizoen over te nemen.
Een lastige klus, want Ajax staat op
dat moment zevende en draait niet
lekker. Toch twijfelt De Mos geen
moment.
De Hagenaar kent de selectie al,
omdat hij Beenhakker samen met
Bobby Haarms assisteert tijdens de
trainingen. Maar als trainer van de
Al en het tweede elftal weet De Mos
ook wat voor een geweldige lichting
er aan zit te komen. In de rokerige
bestuurskamer wordt besloten dat
De Mos het seizoen 1980/1981
afmaakt, het is dan begin maart, als
tussenpaus. Het volgende seizoen zal
hij assistent worden van een ervaren
coach om later alsnog een kans te
krijgen als hoofdtrainer van Ajax.
toen ik werd aangesteld, waren ze
opeens weer fit," herinnert De Mos
zich. "De terugkeer van die jongens
- Soren Lerby, Frank Arnesen
en Henning Jensen - zorgde voor
een belangrijke kwaliteitsimpuls,
waardoor het meteen beter ging. We
haalden de bekerfinale nog, maar
verloren van het toen onverslaanbare
AZ, dat ook kampioen werd."
In de aanloop naar het seizoen
1981/1982 wordt Kurt Linder
aangesteld als nieuwe hoofdtrainer,
met De Mos als zijn rechterhand.
Linder blijkt een Duitser van de oude
stempel. Peter Boeve, in die periode
de linksback van Ajax, typeert hem
als 'een vreemde vogel'. "We kregen
ook totaal geen hoogte van hem.
Op voetbaltechnisch gebied heeft
hij ons weinig bijgebracht. Hij had
het altijd over 'pass-pass-spiel'. We
bleven passen. Linder was in zijn
trainingsmethoden heel ouderwets,
De Mos juist vernieuwend."
Kurt Linder (I) en zijn assistent Aad de Mos maken Ajax kampioen in 1982.
Zo gezegd, zo gedaan. "Onder
Beenhakker waren er wat problemen
ontstaan met een paar van de Deense
spelers. Die waren geblesseerd, maar
De aanpak van Linder en De
Mos blijkt wel te werken, want
de ploeg begint steeds beter te
draaien. Bovendien maakt Johan
Cruijff halverwege het seizoen zijn
rentree bij Ajax na een Amerikaans
avontuur. "Iedereen keek ontzettend
tegen Johan op," zegt Piet Schrijvers
over de terugkeer van De Verlosser.
"Hij was eigenlijk ook geen speler
toen hij terugkwam, hij was speler/
trainer. Johan was constant bezig
met coachen en praten, vooral tegen
de jongeren."
Soms gaat dat er hard aan toe. "Ik
heb Van Basten huilend op het veld
zien staan," herinnert De Mos zich.
Tijdens wedstrijden blijkt Cruijff nog
altijd buitencategorie en Ajax wordt
kampioen. Linder vertrekt evenwel
en De Mos neemt het stokje weer
over.
"Aad was misschien onervaren, maar
hij deed het slim," zegt Schrijvers
over de aanpak van De Mos. "Hij
overlegde veel en luisterde goed naar
de ervaren jongens. Hij wist ook: 'Als
ik met Cruijff en Schrijvers door één
deur kan, dan zit ik goed.'"
Toch is De Mos niet bang om
harde beslissingen te nemen. Vanaf
Voorland dient een stoet ongelofelijke
talenten zich aan en er moet worden
doorgeselecteerd. Gerald Vanenburg,
Wim Kieft, Marco van Basten,
John Bosman, John van 't Schip,
Frank Rijkaard, Sonny Silooy en
Stanley Menzo breken in die periode
allemaal door.
In zijn eerste volledige seizoen als
hoofdtrainer van een profclub wint
De Mos meteen de landstitel en het
bekertoernooi. Toch eindigt het
jaar met een rel, want Cruijff moet
weg. Het bestuur van Ajax ziet het
niet meer zitten in de man die een
groot aandeel had in de laatste twee
kampioenschappen. Een gepikeerde
Cruijff vertrekt naar Feyenoord
en haalt een lange neus richting
Amsterdam door de aartsrivalen aan
de landstitel te helpen. De Mos blijft
achter met een piepjonge selectie, die
zonder Cruijff wel honderd keer weet
te scoren in het seizoen 1983/1984,
maar niet verder komt dan de derde
plaats.
Diezelfde Cruijff aast een jaar later
op de functie van De Mos, maar de
Hagenaar doet het nog altijd prima.
"Ik wist wat er speelde, omdat de
mensen van De Telegraaf mij op
de hoogte hielden," zegt De Mos
over die roerige periode. "Cruijff
wilde absoluut trainer worden en
Van Basten en Van 't Schip gingen
regelmatig bij hem langs. Er werd
campagne tegen mij gevoerd, maar
een trainer die kampioen wordt, kun
je niet ontslaan. Ik heb Van Basten
en Van 't Schip er toen naast gezet
en iedereen was het daarmee eens.
Alleen werkt zoiets tot het moment
dat je een keer verliest. Ze zochten
een stok om mee te slaan."
In de voorbereiding op de wedstrijd
tegen Haarlem gaat het mis. De Mos
is ziek en wil de verantwoordelijkheid
overlaten aan Hassie van Wijk. "Hij
wilde Van Basten en Van 't Schip
er weer in zetten," aldus De Mos.
"Ik ben toen toch op de bank gaan
zitten, want dit was ondermijning
van het gezag." Ajax verliest met
1-0. Een dag later legt De Mos zijn
hoofd op het hakblok. "We zijn bij
elkaar gekomen in het spelershome
en ik heb de spelers gevraagd om een
stemming te houden." De Mos wordt
ontslagen, Ajax wordt een maand
later kampioen en Cruijff neemt
het over.
Het is 5 mei 1985 als Ajax met 1-0 verliest bij Haarlem.
Een dag later staat De Mos op straat.
1981 t/m 1982, juli t/m september 1988 -
Kurt Linder
Landskampioen 1982
1982 t/m 1985
- Aad de Mos
Landskampioen 1983, 1985
KNVB-beker 1983
In Ajax Life 14:
Kan De Verlosser Ajax nog een
keer verlossen?