5 Honderd jaar Ajax-trainers 'KNOBEL DACHT DAT HET VANZELF GING' Volgend jaar zomer is het honderd jaar geleden dat Ajax zijn eerste hoofdtrainer aanstelde. Ajax Life blikt terug op het rijke en soms turbulente verleden in de dug-out. Dit keer Stefan Kovacs, George Knobel en Hans Kraay, die wisselende successen boekten. UUDOI ajaxlife HISTORIE 27-11-2009 Van diamant tot gr indst eentj e DOOR BAS ABRESCH Rinus Michels opvolgen; er zijn gemakkelijkere baantjes, weet ook Stefan Kovacs als hij in 1971 aan zijn Amsterdamse avontuur begint. Enkele maanden eerder heeft Ajax voor het eerst de Europacup I gewonnen, maar de Roemeense kolonel - door zijn regering voor twee jaar 'uitgeleend' - is vol goede moed. "Ajax is nu al een edelsteen. Ik zal proberen er in de komende twee jaar een mooie diamant van te maken," spreekt hij bij zijn aankomst in De Meer. Kovacs slaagt met vlag en wimpel. Hij verfraait het bouwwerk van Rinus Michels dusdanig dat het Ajax nog twee Europa Cups I, twee landstitels, een wereldbeker, een Europese Supercup en een KNVB- beker wint. Ajax heeft in die dagen absoluut de beste ploeg van Europa. De spelvreugde wordt nog groter onder de in het Duits communicerende Kovacs, die eveneens de grote technische kwaliteiten nog verder polijst. "Zo heeft hij mij de zogenoemde krulvoorzet geleerd. Dat deed hij altijd voor met die kleine beentjes van hem," vertelt John Rep. "Ik vond het een mooi ventje. Hij klikte ontzettend goed met de spelers en paste goed bij de groep. Hij combineerde tactische kennis met veel humor. Hij vond mij ook een lief jochie. Als ik sliep, haastte hij zich er altijd bij te zeggen." Vrijheid Gerrie Mühren noemt de overgang van Michels naar Kovacs 'perfect'. "Dat kon niet beter. Van pure discipline naar pure vrijheid. De discipline zat nog wel in ons uit die tijd van Michels, maar door die vrijheid van Kovacs werden we nóg creatiever. Bovendien was Kovacs zo'n aardige man, dat je voor hem drie stappen meer wilde doen. We gingen voor hem door het vuur," aldus de Volendammer. Rep: "Maar we hadden natuurlijk ook gewoon een heel goede ploeg. Daar had bijna iedere trainer wel prijzen mee gewonnen, denk ik. Kovacs heeft het na Ajax ook nergens meer zó goed gedaan." Hoe dan ook, Kovacs pakt dus vele prijzen. De Roemeen en het Ajax- bestuur willen met elkaar verder, maar het streng communistische Roemeense bewind staat een langer verblijf in het buitenland niet toe. Maar goed ook, vindt Mühren. "De discipline was in het laatste half jaar langzaam weggezakt. Trainingen werden langdradig. Na afloop was je kapot van lamlendigheid." De selectie bedankt Kovacs, die altijd op de fiets naar de club kwam, door hem een Renault 15TL cadeau te geven. De Roemeen wordt opgevolgd door George Knobel, die in een warm bad denkt te stappen. Mühren: "Hij zei: 'Jullie hebben net drie keer op rij de Europa Cup I gewonnen, ik hoef jullie niks meer te leren.' Hij dacht dus dat het vanzelf ging, maar zo werkte het niet..." Nog voor het seizoen begint, krijgt de Brabander een flinke optater te verwerken: sterspeler Johan Cruijff vertrekt Stefan Kovacs, de Roemeense kolonel en polijster van Ajax' diamant. naar FC Barcelona. Bovendien kampen bepalende spelers als Wim Suurbier, Piet Keizer, Barry Hulshoff en Mühren gedurende het seizoen met blessures. Maar dat zijn niet de enige redenen dat het in het seizoen 1973/1974 niet loopt bij Ajax, zo zegt Rep. "Als groep waren we gewoon over ons hoogtepunt heen. De bezieling was er niet meer, het was allemaal een beetje blasé. Knobel kon de ommekeer niet bewerkstelligen, maar dat lag zeker niet alleen aan hem. Voor een groot gedeelte kwam het ook door de groep." Mühren onderkent dat. "Toen Cruijff vertrok, dachten een stuk of vier spelers dat zij Johan op konden volgen als leider van Ajax. Maar dat was natuurlijk onmogelijk. Het is hetzelfde als The Cats zonder Piet Veerman. Wie je er daarna ook neerzet als zanger, het kan alleen maar minder zijn. Met die erfenis zat Knobel opgescheept. Hij was gewoon de verkeerde man op de verkeerde plaats. Maar dat zou eigenlijk iedere trainer zijn geweest." Ajax wordt in de Europacup I uitgeschakeld door CSKA Sofia, PSV is in de halve finales van de KNVB-beker te sterk en in de competitie moeten de Amsterdammers Feyenoord en FC Twente voor laten gaan. Als Knobel in het schandaalblad Deze Week een interview geeft met als kop 'Ajax gaat kapot aan drank en vrouwen', is het gedaan met de trainer. In een gesprek van slechts vijf minuten laat voorzitter Jaap van Praag hem weten dat hij op straat wordt gezet. Het is dan 12 april 1974. Ruzie Een seizoen later staat de als trainer nog onervaren Hans Kraay, 37 jaar, voor de groep. Ook hij krijgt Ajax niet terug op de rails. De diamant verandert steeds meer in een grindsteentje. Piet Keizer heeft vanaf dag één ruzie met de trainer, die zich als manager heeft laten contracteren en lang niet iedere dag op het trainingsveld te zien is. "Piet ging tijdens een bespreking in de voorbereiding eens demonstratief met zijn rug naar Kraay zitten," weet Mühren zich te herinneren. Na zes competitieduels ziet de linksbuiten, die tegen zijn zin door Kraay op het middenveld is gezet, het niet meer zitten. Hij stopt abrupt, later in het seizoen gevolgd door een al even getergde Arie Haan. Of het aan Kraay ligt, is maar de vraag. Rep noemt hem een 'wereldvent, die het helaas ook niet aan de praat kreeg'. En Mühren: "Kraay was kundig. Maar net zoals bij Knobel geldt: het maakt niet uit wie er was gekomen. De groep was gewoon niet goed meer." Een derde plaats en voortijdige uitschakelingen in KNVB-beker en Uefa-Cuptoernooi zijn opnieuw Ajax-onwaardig. Voor aanvang van het seizoen 1975/1976 eist Kraay meer bevoegdheden, maar daar gaat het bestuur niet mee akkoord. Kraay vertrekt met de woorden: "Ik heb alles opgeruimd. Ik heb gezaaid. Maar ik zal niet kunnen oogsten. Dat vind ik verdrietig." 1910 I 1920 I 1930 I 1940 I 1971 t/m 1973 Stefan Kovacs Landskampioen 1972, 1973 KNVB-beker 1972 EuropaCup 1 1972, 1973 Wereldbeker 1972 1950 I960 1970 -1973 t/m april 1974 George Knobel Europese Supercup 1974 George Knobel (midden) viert de winst van de Europese Supercup, met links van hem Gerrie Mühren, en rechts zijn tijdelijke opvolger Bob Haarms. april t/m juli 1974— Bob Haarms (ad interim) 1980 I 1990 2000 2010 -1974t/maugustus 1975 Hans Kraay

AJAX ARCHIEF

Ajax Life (vanaf 1994) | 2009 | | pagina 5