SOVS IIP
Michael van Praag
10 INTERVIEW
Michael van Praag komt als
bondsvoorzitter van de KNVB en
Uefa-bestuurder op voor de belangen
van vele clubs. Maar nog steeds is in
zijn hart slechts plaats voor één club:
Ajax. Een gesprek over boegbeelden,
restricties en uitstraling.
±.\J 22-10-2009
ajaxlife
Boegbeeld
Coronel
ajaxlife
INTERVIEW 4 4
22-10-2009 X X
Champions League
Fairplay
Uitstraling;
'Elke dag wordt mij gevraagd:
wat is er toch met Ajax?'
DOOR MIKE VAN DAMME EN SANDER ZELDENRIJK
eindverantwoordelijke. Ik ging daar
vroeger ook staan. Het had veel
indruk gemaakt als hij Marco in
bescherming had genomen, omdat
een paar weken eerder hetzelfde was
gebeurd. Maar dat is mijn mening."
De rolverdeling tussen directie
en bestuur is erg veranderd na
het rapport-Coronel, dat stelde
dat de voorzitter niet meer het
boegbeeld moet zijn. Was u
verrast door de uitkomst?
"Nee, want ik heb me al vóór
het rapport over de rolverdeling
verwonderd. Ik was destijds nog
voorzitter van de Eredivisie CV. Bij
vergaderingen kwamen voor Ajax
altijd John Jaakke (voorzitter, red.)
en Maarten Fontein (algemeen
directeur, red.), en dan zat Jaakke
Fontein te overrulen aan tafel. Dat
kan niet."
"De voorzitter is de voorzitter van
de Raad van Commissarissen,
en die hoort daar eigenlijk niet te
zijn. Ik dronk twee keer per jaar
een kop koffie met Jaakke, op zijn
verzoek. Ik wist dus wel dat de
Raad van Commissarissen er veel
te dicht op zat. Dat heb ik hem ook
gezegd. Maar het was in die RvC zo
afgesproken."
Was er iets dat u wel
verwonderde?
"Ja, maar dat heeft eigenlijk niets
met het rapport te maken. Ik
begrijp nog steeds niet waarom
Fontein op straat is gezet. Die man
heeft fantastische deals gesloten
(onder meer met Aegon, red.), en is
afgerekend op iets dat hij nota bene
van de Raad van Commissarissen
niet mocht: het gezicht van Ajax zijn.
Hij mocht niet naar buiten treden,
dat moest de voorzitter doen. En
uiteindelijk is hij afgerekend op het
feit dat hij niet het gezicht was."
"Het gevolg is dat Ajax op
bestuurlijk niveau internationaal niet
meer meetelt. We hebben in mijn
periode heel omzichtig opgebouwd
dat we als club zitting konden nemen
in allerlei commissies binnen de
Uefa. Dicht bij het vuur dus. Er is
door Rummenigge gepusht Ajax
bij de ECA te krijgen. Fontein is
gekozen in het ECA-bestuur, alleen
wel op persoonlijke titel. Dus toen
hij werd ontslagen, was Ajax ook
ineens zijn invloed kwijt. Ik zit er te
ver van af - na mijn vertrek in 2003
heb ik me niet meer met de club
bemoeid - om alle details te weten,
maar ik heb deze gang van zaken
nooit kunnen begrijpen."
Uri Coronel houdt zich als
voorzitter wel heel erg op de
Bent u een Martin Jol-adept?
"Ja. Bij de Europese Supercup kwam
Karl-Heinz Rummenigge (voorzitter
van de European Club Association
en Bayern München, red.) naar me
toe. Hij zei: 'Michael, daar heeft
Ajax nou een goede zet mee gedaan.'
Als zo'n man dat zegt, ga ik er vanuit
dat het zo is. Ik zie Jol alleen op
televisie, of langs het veld. Maar ook
op mij heeft hij indruk gemaakt."
Wat voor indruk?
"Ik vind hem een enorme
persoonlijkheid. Ik weet nog dat
Demy de Zeeuw zijn entree maakte
bij Ajax. In mijn ogen, ik heb niet
veel verstand van voetbal, deed hij
dat heel goed. Na afloop zei Jol dat
hij het 'wel aardig' had gedaan. Toen
dacht ik: jij bent de juiste man op de
juiste plaats."
Is hij wat betreft persoonlijkheid
een andere trainer dan Ajax
gewend is?
"Laat ik maar even over mijn tijd
praten. Wij hadden Louis van Gaal,
natuurlijk een persoonlijkheid ten
top. Voor Leo Beenhakker geldt
hetzelfde. De andere trainers (onder
wie Morten Olsen en Jan Wouters,
red.) vond ik qua uitstraling een stuk
rustiger, bescheidener. Ik vind het
wel goed dat Ajax nu weer een vent
heeft die er gewoon staat."
"Ik moet wel zeggen dat ik het
doodzonde vind dat Marco van
Basten gemeend heeft na een jaar
te moeten stoppen. Ik ben een
groot Van Basten-adept, vind hem
een geweldige gozer. Ik heb altijd
al geroepen dat het in het tweede
seizoen moet gebeuren. Dat hebben
we helaas niet mogen meemaken."
Had u zijn vertrek zien
aankomen?
"Weet je wanneer ik het zag
aankomen? De tweede keer dat de
supporters hem te na kwamen, zeg
maar. Na Sparta-Ajax. Ik zag hem
op het journaal, met een blik in zijn
ogen van: jeetje, wat gebeurt hier,
waarom moet ik dit doen? Toen zei
ik tegen mijn vrouw: 'Let op, dit is
een brug te ver. Die gaat weg.' Ik heb
het hem overigens nooit gevraagd
of dat de reden was. Ik vind ook dat
niet hij daar had moeten staan, maar
Rik van den Boog."
Waarom?
"Hij is de algemeen directeur en
achtergrond. Je hoort hem
zelden in de media.
"Coronel is een persoonlijke
vriend van me. Hij wilde echt geen
voorzitter worden. Zijn vrouw is er
ook een maand boos over geweest
dat hij het toch is gaan doen. Ik
vind het te prijzen dat hij het toch
heeft gedaan nadat de club niemand
anders kon vinden. Er werd, omdat
hij ook commissievoorzitter was,
meteen gezegd dat hij dat eigenlijk
altijd al had gewild. Ik zweer op mijn
kind dat het niet zo is."
Hij toont zich wel betrokken.
"Hij is een ongelooflijke en goede
Ajacied. Ik heb acht jaar met hem in
het bestuur gezeten. Hij is eigenlijk
niet iemand voor op de achtergrond.
Het liefst doet hij alles zelf, en zal
dus ook heel betrokken blijven. Dat
vind ik ook goed. Maar naar buiten
toe moet duidelijk zijn voor iedereen
wie het gezicht van de club is.
Anders geeft het onduidelijkheid."
"Ik vind het wel jammer dat je
de huidige algemeen directeur zo
weinig ziet. Van den Boog is maar
op een paar vergaderingen van de
KNVB of de ECV geweest. Henri
van der Aat (commercieel directeur,
red.) komt wel, doet het ook
prima, maar hij is niet de algemeen
directeur. Hoe kun je directeur van
Ajax zijn als je je weinig in de wereld
begeeft waar je directeur in bent?"
Het kan zo afgesproken zijn
binnen de directie.
"Dat kan, en niets ten nadele van
Henri van der Aat hoor, maar kom
dan met z'n tweeën. Vrijwel alle
clubs doen dat. Weet je, ik ben
Ajacied. Het gaat me aan het hart
dat de club het op die manier doet,
met name omdat andere clubs mij er
op aanspreken."
U zei net dat u na 2003 echt
afstand nam. Maar als u dit ziet
gebeuren, heeft u dan niet de
neiging om uw stem toch te laten
horen?
"Ja, dat heb ik, maar dat kan ik niet
meer doen als bondsvoorzitter. Ik
behartig de belangen van iedereen.
Ze zeggen wel eens bij andere
clubs dat ik zo neutraal ben, terwijl
iedereen weet dat ik Ajacied ben.
Ik probeer het heel erg te scheiden.
Soms overdrijf ik een beetje.
Van den Boog zei bij zijn
aanstelling dat Ajax in staat
moet zijn de finale van de
Champions League te halen.
Dat heeft u ook wel eens gezegd.
"Ik geloof dat ook. Ajax heeft
echter één probleem; de club is
niet goed in het kopen van spelers.
Dat was in mijn tijd ook al zo. Als
ik nu weer naar PSV kijk: je kunt
zeggen wat je wilt, maar daar staat
weer een team om je vingers bij
af te likken. En het zijn allemaal
spelers van buiten. Ik kan er maar
niet achter komen waarom dat
bij Ajax niet lukt. Dat is jammer.
Je kunt niet alleen maar opleiden
en opleiden. Je moet ook ervaren
spelers van buiten kunnen halen."
"In mijn periode hebben we ook
spelers gekocht die het bij lange na
niet waarmaakten. Ik wil Kinkladze
Nikos Machlas is een van de vele 'miskopen' van Ajax.
Een groot probleem is ook
dat spelers op steeds jongere
leeftijd vertrekken. Daar gaat
u iets aan doen.
"Ik niet hoor. De Uefa is van plan
de zaken te gaan reguleren. Je
kunt een club niet vertellen hoe
het zijn huishouding moet doen en
wat wel en niet mag. Maar je kunt
wel regelen dat je voor de Uefa-
competities bepaalde eisen gaat
stellen."
Zoals de home grown-regeling,
waardoor acht van de 25
selectiespelers uit de eigen
opleiding moeten komen?
"Het meest ideale zou zijn als
de 6+5-regeling ingevoerd kan
worden. Dan is alles heel duidelijk.
In bijvoorbeeld de Premier League
moet je dan met zes Engelsen
spelen. Dat is voorlopig niet aan de
orde, omdat het tegen de EU-regels
ingaat. Wij richten ons op de home
grown-regeling, waarbij je een speler
minimaal drie jaar zelf moet hebben
opgeleid. Die speler moet zijn eerste
contract ook bij die club tekenen,
voor drie jaar. De Uefa en de clubs
willen daar zelfs vijf jaar van maken,
maar daar gaan de spelersvakbonden
niet mee akkoord, denk ik. Waar
iedereen het wel mee eens is, is dat
we transfers voor spelers jonger dan
achttien jaar moeten verbieden."
Dat klinkt goed voor een club als
Ajax. Net als financial fairplay.
"Dat plan is vorige maand
aangenomen door het Uefa-bestuur
en wordt nu verder uitgewerkt. Alle
clubs en bonden zijn voor de komst
van financial fairplay, al zullen de
meningsverschillen wel toenemen als
de contouren duidelijker worden."
"Het plan moet er uiteindelijk toe
leiden dat clubs niet meer geld
uitgeven dan dat ze genereren.
En dan genereren op een normale
manier. Dus bijvoorbeeld via
sponsoring, seizoenkaarten,
merchandising. En dus niet via een
suikeroom die de tekorten even
aanvult. Daar willen we vanaf."
Voor Nederlandse clubs kan dit
een voordeel zijn.
"Voor ons zal weinig veranderen.
De KNVB heeft al een zwaar
licentiesysteem, waar goed op gelet
wordt. Als je Real Madrid bent,
kun je geld lenen bij banken zonder
het terug te betalen of slechts een
gedeelte. Dat soort financiële
nog maar eens noemen, die ons
veel geld heeft gekost. En Nikos
Machlas. Hij kwam bij Ajax binnen
als Europees topscorer. Ik zal het
nooit vergeten dat Karei Aalbers
(destijds voorzitter van Vitesse,
red.) tijdens de onderhandelingen
zei op televisie: 'De kanonnen
staan op scherp!' Toen kwam
Machlas...niets."
Dat hunt u niet verklaren?
"Ik kan dat niet verklaren. Al heb
ik de indruk dat wij altijd spelers
willen omvormen. Bij Machlas was
het eigenlijk simpel: je moest de bal
van achteren de diepte in sturen. In
de eerste meters rende hij iedereen
eruit. Wij lieten hem met de rug
naar de goal spelen. Dat kon hij niet.
Je moet een timmerman ook niet
vragen een straatje te leggen. Maar
goed, dit is gewoon lekenpraat."
"Als je vraagt of Ajax nog een keer
de finale van de Champions League
kan halen, zeg ik 'ja', maar dan moet
de club ook goed kunnen inkopen.
En dat is dus niet alleen kwestie van
een grote naam kopen. Dat hebben
wij ook gedaan. Het moet wel
iemand zijn die in het geheel past,
die van toegevoegde waarde is."
Van Praag is in gesprek met Ajax Life openhartig over Ajax.
Is dat niet een beetje vragen naar
de bekende weg? Iedereen weet
toch waarom de kleinere
landen afhaken?
"Nee. PSV heeft
immers toch ook
jaren achtereen
redelijk succesvol
in de Champions
League meegedaan.
En ze vragen niet
wat er mis is met
Feyenoord. Ajax is
nog steeds, en terecht
ook, bekend om zijn
jeugdopleiding. Dat ziet
men. Maar ze begrijpen
niet dat als je zo'n goede
jeugdopleiding hebt, dat
je dan niet in staat bent
om internationaal een rol
van betekenis te kunnen
spelen."
injecties kunnen dadelijk niet meer.
Als een eigenaar dan alsnog dertig
miljoen euro in de club wil stoppen,
is dat prima. Maar dan alleen in de
infrastructuur of de jeugdopleiding."
"Ik verwacht dat het landschap
flink zal veranderen, al zal de
aantrekkingskracht van Engelse en
Spaanse clubs groot blijven. Er komt
ook een maximum van 25 spelers
in een selectie. Als clubs het dus
met minder spelers moeten doen,
kun je de overgebleven spelers nog
steeds een goed salaris geven. Alleen
blijven er voor andere clubs dan ook
genoeg goede spelers over."
"Om op Ajax terug te komen:
het grootste talent zal altijd wel
weggaan, maar nu gebeurt het
kamerbreed. Als je een beetje kunt
voetballen, ben je zo weg. Voor die
jongens zal het over twee, drie jaar
wel iets moeilijker worden om weg
te komen. Dat is voor Ajax weer
gunstig, denk ik."
Ajax terug naar de
Europese top...
"Internationaal moeten we wel bij
de les blijven. Ajax leeft te lang op
de historie. Er gaat geen dag voorbij
als ik voor de Uefa op pad ben, en
dat wordt gevraagd: wat is er toch
met Ajax? Echt waar, ik overdrijf het
niet. Dan zeggen ze: 'Jullie deden
vroeger altijd mee, ik zie jullie niet
meer.'"
mee geconfronteerd. Ik zit bij de
Uefa op die plek omdat ik voorzitter
van Ajax ben geweest. Ook wel
omdat ik bondsvoorzitter van de
KNVB ben, dat vinden ze ook een
voorwaarde. Maar voorzitter van
Ajax spreekt meer aan."
"Dan zijn we terug bij het begin: als
we nou beter waren in het kopen van
spelers, zou in combinatie met onze
eigen jeugd zomaar weer iets kunnen
gebeuren. Ik heb veel vertrouwen
in de huidige mensen bij Ajax. Ik
hoop alleen dat ze in staat zijn om
elkaar een keer de tijd te geven. In
het voetbal, niet alleen bij Ajax, was
het vroeger al de waan van de dag,
maar nu lijkt het zelfs de waan van
het uur. Hoe wij met mensen in het
voetbal omgaan, is idioot. Die weer
weg, die afgeschreven. Ik begrijp
daar niets van."
Daarom was het ook wrang dat
Van Basten zelf opstapte. Hij
leek de tijd wel te krijgen.
"Inderdaad. Ik weet niet hoe lang
het contract van Jol is? Drie jaar?
Laat hem die tijd gewoon zitten. Dat
zou goed voor de club zijn. Hij moet
de tijd krijgen iets van deze ploeg te
maken. Dat kan hij."
Het gaat toch
om geld?
"Dat is ook zo. Ik leg ook uit dat
spelers Ajax nu verlaten als ze
twintig zijn, waar ze dat in mijn
tijd pas deden als ze 24 jaar waren.
Daar wordt aan gewerkt, maar
vooralsnog zitten we wel met dat
probleem. Ze vragen het ook omdat
ze Ajax er graag bij hebben in
de Champions League.
Dat waardeert de status
van het toernooi op.
Daarmee wil ik AZ
niet tekort doen, ik
gunde die ploeg het
kampioenschap echt,
maar Ajax is toch Ajax.
Dat voel ik, daar word ik
Ryan Babel vertrok op
twintigjarige leeftijd bij
Ajax.
Michael van Praag staat
bekend om zijn goede band
met supporters. In zijn tijd
als Ajax-voorzitter kon iedere
fan hem dan ook gewoon
bellen op zijn mobiele nummer.
Als bondsvoorzitter van de
KNVB pleit hij nu voor een
herintroductie van de SOVS, het
Samenwerkende Orgaan voor
Voetbal Supporters.
Het overkoepelende orgaan
viel uiteen wegens een gebrek
aan draagvlak. "Het was
onverstandig dat Ajax en
Feyenoord destijds als eerste
uit de SOVS stapten. De KNVB wil
één gesprekspartner, maar nu
staan de supportersverenigingen
buitenspel. De SOVS hebben
we destijds met z'n allen
opgericht, en werd ook
erkend door 'Den Haag'. Wil
je als supportersvereniging
internationaal meetellen, dan
moeten de verenigingen zich
weer aansluiten," roept de
bondsvoorzitter op vanuit de
Zeister bossen.
De Supportersvereniging Ajax
onderzoekt sinds het omvallen
van de SOVS al nieuwe initiatieven
en ziet de uitnodiging van de KNVB
dan ook graag tegemoet. (SZ)
