'IK BESLIS LIEVER SNEL DAN NIET.
ALS HET VERKEERD UITPAKT, KUN
JE DAT ALTIJD NOG HERSTELLEN.'
'DE KANS OP EEN DOORBRAAK IS HIER
VEEL GROTER, MAAR DAT MOET JE EEN
TALENT WEL KUNNEN UITLEGGEN.'
'JEUGDTRAINERS MOETEN MEE IN
DE PROFESSIONALISERING.'
"I O INTEEVIEW fr"
Van den Boog laat héél Ajax
kritisch in de
spiegel kijken
'GEEN AFSTANDELIJK INSTITUUT'
ZERO TOLERANCE
Rik van den Boog (49) is eindverantwoordelijk voor alle beslissingen binnen Ajax. De algemeen directeur
moet de lange én korte termijn in harmonie krijgen. Een méér dan uitdagende taak, zo bleek vorige week
maar weer eens.
Jeugdopleiding
Arsenal
Scouting
XIX 15-05-2009
ajaxlife
Transparantie
Pr ij sverhoging
ajaxlife
'Fouten maken mag,
afspraken moet je nakomen'
Ajax wil rust in de tent en eenheid
naar buiten. Een ambitieus streven
onder het vergrootglas. "Ieder direc
tielid rapporteert aan mij in ons
wekelijkse directieoverleg. In mijn
kamer moeten discussies vol gevoerd
worden. Naar buiten toe is er echter
één besluit. Roept iemand vanuit de
organisatie iets anders buiten mijn
deur, dan spreek ik hem daar een
keer op aan. Gebeurt het een tweede
keer, dan sta je bij de slagboom.
Fouten maken mag, afspraken moet
je nakomen."
Hij spreekt duidelijke
én consequente taal. In
het te bouwen topsport
klimaat moet iedereen
mee. "Ik merk wél dat de
organisatie moet wennen
aan het idee op eigen ver
antwoordelijkheid beslis
singen te nemen. Ik beslis
liever snel dan niet. Als
het verkeerd uitpakt, kun
je dat altijd nog herstellen. Ik wil dat
men initiatief neemt, als het maar
aansluit bij ons beleidsplan."
Dat beleidsplan ligt ter inzage op
de diverse bureaus en wordt deze
zomer deels openbaar. Volgens Van
den Boog wijkt het amper af van het
door Maarten Fontein opgestelde
plan, maar het klinkt allemaal wat
minder pretentieus. "Het is iets
minder moéten, willen en kunnen.
Dit plan vormt de paraplu voor
Ajax. Alle managers stemmen hun
jaarplan hier op af. Er zijn diverse
meetpunten. Gaat het niet goed,
moet ik bijsturen. We leggen ook
meer vast op papier dan alleen
maar wat te roepen, zoals voorheen
gebeurde."
Van den Boog eist van het 'voetbal
kader' hetzelfde als van het 'bedrijfs-
kader'. Scouting en jeugdopleiding
zijn daarbij cruciaal. Zo worden
spelers nauwlettender gevolgd. "Ik
wil van zestienjarige spelers weten
waar ze staan en wat ze hebben
gepresteerd. Hoe sterk zijn ze fysiek?
Waarom valt iemand alsnog buiten
de boot? Gezien de resultaten uit het
verleden behoort onze opleiding tot
een van de beste ter wereld, maar we
moéten blijven vernieuwen!"
Resultaten uit het verleden bieden
echter geen garantie voor de toe
komst. De jeugd en scouting vormen
voor Van den Boog een sleutelrol
in de reanimatie van de Amster
damse trots. Het aloude opleiden
volgens de TIPS-methode (Tech
niek, Inzicht, Persoonlijkheid en
Snelheid) is niet langer toereikend.
Mentale weerbaarheid en fysiek zijn
cruciale ontbrekende elementen.
"Spelers van 19 jaar moeten men
taal en fysiek net zo sterk worden
als iemand van 26. In de opleiding
speelt Ajax al tegen oudere tegen
standers, maar dat alleen blijkt
onvoldoende. Misschien moeten
scheidsrechters daar maar tegen ons
gaan fluiten."
In de optimalisatie van de oplei
ding krijgt het door herstel- en
conditietrainer René Wormhoudt
toegepaste multiskillprogramma een
prominentere rol. Uit onderzoek zou
blijken dat spelers op latere leeftijd
extreem minder blessuregevoelig
zijn als ze vanaf hun achtste diverse
sporten beoefenen, zoals judo, ten
nis, basketbal, turnen en voetbal.
"Jeugdtrainers moeten mee in deze
professionalisering. De meerderheid
kan dat, een aantal wellicht niet.
Daarvoor zullen we een oplossing
zoeken, maar we moeten eerst in die
mensen investeren."
De kórte termijn hunkert echter
naar de dertigste landstitel. Van den
Boog erkent het 'eeuwige gezonde
spanningsveld' tussen korte- en
lange termijn. "We moeten eerst
maar eens erkennen wie we zijn,"
verduidelijkt hij. "Dat wordt steeds
minder een discussie. Ik merk het
op de werkvloer en uit gesprekken
met journalisten die de club al jaren
volgen. Ajax moet niet meer continu
roepen dat het de beste van Europa
wil zijn. We willen wél het beste
opleidinginstituut ter wereld wor
den. We zijn wat dat betreft al goed,
maar als onze beste spelers 21 jaar
worden, kijkt de rest van de wereld
naar Amsterdam."
Ajax richt zich qua scouting aller
eerst op de Nederlandse markt
en dat is niet alleen goed voor de
Amsterdammers. Van den Boog
mist hier de waardering van zijn
collega's. "We halen spelers het
liefst uit de Nederlandse competi
tie en soms - denk aan Gabri - uit
het buitenland. Daarmee zouden
Nederlandse clubs blij moeten zijn.
Wij houden de carrousel draaiende,
omdat we betalen voor een Rob
Wielaert, Luis Suarez of Miralem
Sulejmani. Dat is goed voor het
Nederlands voetbal. Onze opleiding
is goed voor al die andere clubs. Dat
besef mis ik wel eens."
Vooruitkijkend naar komend seizoen
zal de druk vanaf de eerste trai
ningsdag nóg hoger zijn. Ajax begint
immers nooit als underdog aan een
seizoen. Wat kunnen de fans ver
wachten? "We hebben het plaatje
voor volgend seizoen klaar. Deze
selectie kan voor de titel gaan.
Als iedereen blijft, kunnen we nog
een versterking halen en een jong
talent doorschuiven. Mocht er
onverhoopt toch iemand worden
verkocht, hebben we een schaduw-
lijst. Per positie zijn er meerdere
kandidaten. Met de belangrijkste is
gesproken. Ajax heeft bij hen nog
steeds uitstraling, al biedt dat geen
garanties."
Van den Boog breidde in de afgelo
pen jaren een gigantisch netwerk,
bijvoorbeeld in Rusland. Heeft hij
zijn contacten al aangeboord? "Moet
ik hier dan een Rus binnenhalen?
Ik houd alle opties open, maar streef
er niet naar. Je moet extreem geluk
hebben als je een consistente eige
naar strikt. Chapeau wat dat betreft
voor Dirk Scheringa. Het is het
mooiste marketinginstrument dat
hij kan bedenken, maar het afbreuk
risico is veel groter. Abramovich is
zijn speeltje inmiddels ook zat. Ajax
blijft altijd een instituut," sluit hij de
deur enigszins.
Past samenwerking met een Euro
pese topclub dan in de succesfor
mule naar eerherstel? De beleids
visie van Arsenal spreekt Van den
Boog in ieder geval aan. "Zij zijn
voor ons een voorbeeld. Hun beleid
is duidelijk. Soms is er een bestuur
lijke wissel, maar ze werken vanuit
dezelfde visie. Ze hebben een prima
jeugdopleiding, alleen is het voor
talenten moeilijker om daar door te
stromen. Dat is dan weer ons voor
deel."
Van den Boog sluit een samenwer
kingsverband met - bijvoorbeeld
- Arsenal niet uit. "Maar dit is niet
mijn voornaamste streven. Ajax
moet het zelf opknappen. De con
tacten zijn goed, maar ik vind het
moeilijke constructies. Er is weinig
controle en grip. Het is soms al las-
Een samenwerking met Arsenal? 'Dat
is niet mijn voornaamste streven.'
tig om op twintig kilometer afstand
met HFC Haarlem en FC Volendam
iets voor elkaar te krijgen. Ik zie zo'n
samenwerking dan hooguit voor de
balans van je elftal maar niet voor de
basis. Wij zijn Ajax, een voetbalclub
en tegelijkertijd een wereldmerk dat
we zelfstandig verder moeten uit
bouwen!"
Dat de opstomende subtop zich voor
het derde achtereenvolgende seizoen
bovenin nestelt,
ziet Van den Boog
desondanks niet
als een structu
reel gegeven. "De
eredivisie moet
sterker worden.
Dus hoe breder de
top, des te beter
voor het Nederlands voetbal. Maar
AZ en FC Twente kunnen niet in
de breedte uit hun jeugd putten.
Wij hebben met Daley Blind, Jeffrey
Sarpong, Jan-Arie van der Heijden
en Mitchell Donald allemaal topta
lenten in huis die alleen nog de tijd
moeten krijgen om te rijpen. Het
onderscheidende vermogen is er."
De waarde van de eigen jeugdoplei
ding wordt verschillend geïnterpre
teerd. Zo riep voormalig Ajaxtrainer
Henk ten Cate onlangs nog in De
Telegraaf dat Ajax krampachtig vast
houdt aan De Toekomst en dat er -
op Gregory van der Wiel na - amper
nog topkwaliteit doorbreekt.
Van den Boog vraagt zich wel af of
Jong Ajax - na Ajax Al - het juiste
rijpingspodium biedt. Wat dat
betreft is de transfer van John Goos-
sens naar NEC een voorproefje
van de toekomst. "Het wordt voor
ons belangrijk om spelers bij clubs
als Vitesse, FC Utrecht en NEC te
krijgen. Daar worden ze echt ster
ker. Ajax kan zo'n jongen als eerste
terugkopen voor een vooraf bepaald
bedrag. Daarover kun je afspraken
maken met de clubs. Het moment
van uitlenen is alleen een stuk lasti
ger te bepalen."
Naast de opleiding investeert Ajax
extra in het scoutingtraject, met
name in de
leeftijdscate
gorie vijftien
tot negentien
jaar. De beste
Europese
talenten dienen
naar Amster
dam te komen.
"Essentieel," aldus Van den Boog.
Met gepaste trots vertelt hij dat drie
buitenlandse vijftienjarige talentjes
onlangs voor Ajax kozen, terwijl een
van hen naar Chelsea kon.
"De kans op een doorbraak is hier
veel groter, maar dat moet je een
talent wel kunnen uitleggen. Bij
het tweede elftal van Real Madrid,
Arsenal, AC Milan of Chelsea kan
hij namelijk vier keer zoveel verdie
nen vergeleken met ons A-elftal.
Hier heeft een talent het min of
meer zelf in de hand."
De Nederlandse scoutingmarkt
werkt volgens Van den Boog prima.
Toptalenten (denk aan Sulejmani
en Suarez) willen graag naar Ajax.
Daarnaast is er de scouting op korte
termijn. Als er in de A-selectie een
zwakke plek is, hoopt de club dat
op te vullen met ervaren spelers die
bij een topclub net buiten de boot
vallen en precies in het plaatje pas
sen. Gabri en Oleguer zijn wat dat
betreft passende voorbeelden.
Omdat die Nederlandse markt voor
Ajax te klein is, is de club genood
zaakt zich nog meer Europees en
mondiaal te oriënteren. Volgens
Van den Boog liggen er een aantal
concepten. Naast China (in juli is
DOOR SANDER ZELDENRIJK
Het opstappen van Marco
van Basten kwam voor
Rik van den Boog niet
geheel als een verrassing. De alge
meen directeur baseerde dat gevoel
op zijn structurele spiegelsessies
met de debuterende clubcoach. "Dit
voelt niet als een nederlaag, maar
als een enorme teleurstelling. Het
is pijnlijk dat we niet samen verder
kunnen bouwen, maar deze beslis
sing hebben we te respecteren. Het
doet echter niets af aan de huidige
stabiliteit en structuur van Ajax.
Een nieuwe trainer stapt straks
gemakkelijker in."
Het is een zakelijke reactie met een
menselijk tintje. Het omschrijft
Ajax' nieuwe baas in een notendop:
Van den Boog is de gewenste warme
persoonlijkheid op de werkvloer,
maar eist daarbij uiteraard het
uiterste van zijn organisatie. Daarbij
communiceert hij open en direct.
Dat valt niet altijd goed. In zijn
eerste mediaronde meldde hij dat
de Amsterdamse club nog steeds
de Champions League moet willen
winnen en schoffeerde hij volgens
sommigen de Ajaxhelden Johan
Cruijff en Piet Keizer.
"Wat moet ik daar nog over zeg
gen?", zucht Van den Boog vanach
ter zijn bureau. "Het zijn twee ico
nen. Ik zal nooit bereiken wat deze
mensen bij Ajax hebben bereikt,
hoe lang ik hier ook zal zitten. Zij
hebben Ajax op de kaart gezet. Piet
schudde ik een keer de hand, maar
Johan heb ik nog nooit gesproken.
Ik zal zeker naar hen luisteren, maar
uiteindelijk draag ik eindverant
woordelijkheid."
Met zijn eerste publieke optredens
kreeg de achterban in ieder geval
een scherp beeld van Ajax' nieuwe
algemeen directeur. Openhartig,
onafhankelijk, rustig en recht voor
zijn raap. Het past in de transparan
tie die de nieuwe directie nastreeft.
Niet voor niets vormt een betere
communicatie met de achterban een
van de aanbevelingen in het com
missierapport.
De touwtjes werden op de werkvloer
behoorlijk aangetrokken. "Door de
eilandencultuur ontstond stagnatie.
Dat zal nu niet snel gebeuren. Vijftig
procent van de organisatie houdt mij
in mijn kantoor maandelijks op de
hoogte. De werkvloer voert uit wat
ik met de managers bespreek. Dat
geeft een rechtstreekse band met de
organisatie," speelt de people mana
ger handig in op een andere aanbe
veling uit het rapport.
Van den Boog vindt het goed dat spelers vaker hun gezicht laten zien tussen
de fans.
Ajax gaat investeren in zün relatie met de achterban. Zo wordt er eindelijk
aan een supportersbeleidsvisie gewerkt, waarop ook de Supportersver
eniging Ajax al een tijd aandrong. "Vroeger had je alleen de F-side.
Nu zijn er meer grote en kleine groeperingen. Ondanks de saamhorigheid
beleeft iedere groep Ajax op zijn eigen manier. Ik ben blü met de Suppor
tersvereniging Ajax (85.000 leden, red.). Ze zijn goed georganiseerd en er is
wederzijds respect. Wü willen alle fans zo goed mogelijk bedienen, ledereen
is onderdeel van Ajax."
"Het is een goede zaak dat spelers vier keer per jaar op de supporters
avonden van de SVA aanwezig zijn. Net zoals het goed is dat de selectie zijn
gezicht laat zien in het supportershome, op de tribune of bijvoorbeeld
tijdens thuiswedstrijden in het Ajax Life Café op de eerste ring.
Zo verkleint de afstand en ontstaat wederzijds respect. We hadden de
laatste jaren veel meer samen moeten doen. Ajax moet weer warmte
uitstralen. We zijn geen afstandelijk instituut meer!"
INTERVIEW 4 4
15-05-2009 X X
Van den Boog spreekt zich als eer
ste algemeen directeur duidelijk uit
tegenover de misdragende harde
kern. Zo wordt een capuchon
invasie van het trainingsveld geen
tweede keer geaccepteerd. "Dan
volgt direct een stadionverbod,"
verduidelijkt de algemeen direc
teur. "Zero tolerance is niets meer
dan duidelijk zijn naar elkaar.
Dan weet iemand ook wat de con
sequenties zijn van zijn daden.
We moeten ons allemaal aan de
regels houden. Een veldbestorming
bewerkstelligt geen gesprek meer
en we zullen voortaan ook zorgen
dat de spelersbus bü het stadion
gewoon kan doorrijden."
er een uitwisselingsprogramma),
Zuid-Afrika en India staat Amerika
opnieuw op de agenda. "Het feit dat
iets eerder mislukte, wil niet zeggen
dat je het nooit meer moet willen.
Het maakt ons wel extra voorzichtig.
We zoeken naar gebieden die zonder
grote financiële risico's bijdragen
aan onze visie. Dat betekent dat we
er voetbaltechnisch beter van moe
ten worden. De kans op succes moet
zo groot mogelijk zijn."
De achterban heeft het wat dat
betreft zwaar sinds 2004. Prestaties
blijven uit en de gifbeker raakt niet
leeg. De fan incasseert de ene spor
tieve tik na de andere. Van den Boog
wil dan ook een compliment maken
voor de ondersteuning en heeft de
relatie met de achterban hoog op de
interne agenda gezet.
De verhoging van de prijzen van
seizoenkaarten en de losse entree
bewijzen viel bij een meerderheid
verkeerd. Zakelijk redenerend ziet
Van den Boog het probleem niet.
"Een prijsverhoging doet altijd
pijn, maar Ajax moet een inhaalslag
maken. Gemiddeld praat je over een
verhoging van 1,30 euro per wed
strijd. We zaten ontzettend onder de
prijs. Het extra geld vloeit direct in
de clubkas."
Het staat wel wat haaks op de posi
tieve intenties die Ajax buiten het
veld uitspreekt. Net als bijvoorbeeld
FC Barcelona willen de Amster
dammers méér zijn dan alleen een
voetbalclub. De maatschappelijke
positie moet verstevigd worden en
niet alleen omdat sponsors hier
bonussen voor uitreiken. "Ajax
moet iets willen veranderen in zijn
omgeving. Als we een scholenpro
ject in de Bijlmer opzetten, doen we
dat omdat we er in willen geloven.
Iedereen bij Ajax moet zijn verant
woordelijkheid nemen. Daar hecht
ik veel waarde aan."
Al met al ligt er nog genoeg werk
voor Van den Boog. "Toen ik werd
benaderd, vroeg ik me af: wat moet
ik er doen? Ik maak nu met gemak
tachtig uur per week. Dat vind ik
niet erg. Ik ben relaxed en ervaar dit
als prettig en leuk, hoe hectisch ook.
Ik ga elke dag fluitend naar mijn
werk. Sterker, dit voelt meer aan als
een hobby. Ik heb het gevoel dat ik
hier al veel langer zit. Nu merk ik
dat ik op vele gebieden van toege
voegde waarde kan zijn. Als dat is
uitgewerkt, moet iemand anders de
club weer naar het volgende niveau
tillen."
