'Geen kleffe heldenverering'
m
AJAX
FANZONE
Documentaire JohanCruijff:
Steven Pie naar: 'leuk om te zien'
Ajax Life nummer 14 6 maart 2004
/Vs?
AMSTERDAM - Johan Cruijff is een legende. Niet in alleen Nederland
maar ook in Catalonië. In de documentaire 'En un momento dado'
wordt nog eens duidelijk hoe groot de inbreng van 'De Verlosser' in
de Catalaanse cultuur wel niet is. Ajax Life bekeek het eerbetoon aan
de Amsterdammer in de bioscoop en vroeg enkele bezoekers naar hun
mening.
Door Sander Zeldenrijk
Zelfs Joan Laporta, de huidige presi
dent van FC Barcelona, is niet te
beroerd om voor de camera van
regisseur Ramon Gieling een voet
balactie van de voetballer Cruijff na
te doen. Een hele andere interpreta
tie van 'respect' dan zijn voorganger
Nunez, die Cruijff ten val bracht, niet
wetende dat de roep om de beste
voetballer ter wereld daarna alleen
nog maar groter zou worden.
'En un momento dado' (vertaald:
'het moment datje wordt gegeven')!
Cruijff gaf de Catalanen hun
moment met een verpletterende
uitzege in het stadion van aartsri
vaal Real Madrid (0-5). Real was -
toen nog meer dan nu-de ploeg van
de regering en het Spaanse esta
blishment en voor Catalanen hét
symbool van hun onderdrukking.
Met die 5-0 gaf de Nederlander de
Catalanen hun verloren trots terug.
Een leuk detail in de voorbereiding
op dat duel: Cruijff's vrouw Danny
was uitgerekend op 15 februari. Pre
cies op die dag moest FC Barcelona
tegen Real Madrid spelen. Toeval of
niet, een week eerder dan gepland
kwam zoon Jordy via een keizer
snede ter wereld.
De film is een soort liefdesgeschie
denis tussen de Catalanen en Cruijff.
Dertien mensen vertellen voor de
camera wat voor invloed (hoop en
trots) Cruijff op hun leven heeft
gehad. Op het eind praat El Salvador
zelf ook over zijn belangrijkste
momenten.
Geert Meijerink bekeek de film met
een collega. „Op sommige momen
ten kreeg ik 'vellenkip', één van de
uitdrukkingen die Cruijff heeft toe
gevoegd aan de Spaanse taal. Wat ik
goed vind aan de film? De gesprek
ken met de Catalanen maken ons
Nederlanders duidelijk, waarom hij
in 1973 als een verlosser werd bin
nengehaald. Kan dat spichtige man
netje ons verlossen van ons minder
waardigheidscomplex tegen Madrid
en Franco? Ja dus. En in 1988 stond
Barca er opnieuw slecht voor toen
Johan van Ajax kwam. Ditmaal ver
loste hij als trainer de
Catalanen van dat
gevoel onderdrukt te
zijn. Tussen 1989 en
1994 pakte het elftal
de meeste prijzen uit
de clubgeschiedenis
en kreeg het de bij
naam 'Dream Team'.
Wat ik ook goed vind,
is dat de film geen
kleffe heldenverering
is." Floor van Langen:
„Het duurt even voor
dat ik de lijn te pak
ken had, maar na een
h alf uur werd h et echt
leuk om te zien. De
archiefbeelden van
Cruijff in actie en zijn
afscheid bij Barca zijn
natuurlijk toch de
hoogtepunten uit de
documentaire."
Ben Papenburg: „De
film gaat niet alleen
oveT Cruijff, maar ook
over de strijd tegen de
gevestigde orde in
Madrid; over vrijheid
en trots. Als voetbal
liefhebber hadden er
wat mij betreft meer
voetbalmomenten in
mogen zitten."
Terugblik 'Ajax uit Afrika'
AMSTERDAM - Drie maanden geleden ging de voorstelling 'Ajax uit
Afrika'in première. De show, neergezet door Theatergroep De Nieuw
Amsterdam, kreeg lovende kritieken. Ajax Life blikte terug met de
schrijfster, de hoofdrolspeler en met Steven Pienaar, wiens leven min
of meer als leidraad is genomen voor het verhaal.
Door Sander Zeldenrijk
Ajaxola is een voetbalheld uit Zuid-
Afrika. Als deze talentvolle speler de
kans krijgt om zich in Europa te
bewijzen, is iedereen trots op hem.
Maar tegelijkertijd verlangt men
ook steeds meer van hem. 'Ajax'
maakt kennis met de positieve en
negatieve aspecten van het voetbal
lers-bestaan. 'Ajax uit Afrika' gaat
over de kansen in het rijke Europa en
de prijs die daarvoor moet worden
betaald.
Hoofdrolspeler Marlon David Henry
speelt de rol van Ajax. Na afloop van
de show in Hoorn hoorde de uit
Almere afkomstige acteur dat'hij'in
de zaal was geweest. Undercover,
dat wel, maar hij deelde handteke
ningen uit dus hij moést het wel
zijn. 'Hij' is Steven Pienaar, Ajax'
ongeslepen diamant op het mid
denveld.
Henry, 28 jaar geleden geboren op de
West-Indische Eilanden, speelde
onder andere in Aïda en stond toen
iedere avond voor 1.750 man op de
planken. Ter vergelijking: 'Ajax uit
Afrika' trok gemiddeld honderd toe
schouwers. „Bij de première was ik
wel zenuwachtig omdat er veel
familie zat. Maar daarna ging het
lekker. Ik was wel bang dat er in Den
Haag of Rotterdam eventueel pro
blemen zouden komen, maar er
gebeurde gelukkig helemaal niets."
De zanger/acteur heeft tot zijn spijt
geen enkel idee hoe men bij Ajax
over de theaterproductie denkt.
Daarom vroeg Ajax Life het maar
aan Steven Pienaar. De Zuid-Afri
kaan reageerde positief op de voor
stelling. „Ik heb de show ergens in
januari bekeken, in Hoorn. Ik vond
het een aardig stuk, waarin goed
werd geacteerd. Ze hebben het ook
min of meer op mijn leven geprojec
teerd. Het was in ieder geval leuk om
te zien. Sommige dingen kwamen
me bekend voor. Als de hoofdper
soon vanuit Afrika naar Nederland
gaat bijvoorbeeld. Maar hij maakte
meteen een ander meisje zwanger
en dat kwam me nou weer niet
bekend voor, hahaha. Ik hooTde van
één van mijn huisgenoten dat ik
eens naar die show moest gaan kij
ken. Zij meende dat ik dat wel leuk
zou vinden. Toen dacht ik 'Oké, ik ga
er naar toe'." Wat zou Henry willen
zeggen tegen de mensen die de
voorstelling niet hebben bezocht?
„Die hebben een heel goed verhaal
gemist. Niet alleen over voetbal,
maar over verschillende aspecten
van de Nederlandse samenleving.
Hoe iemand in een andere cultuur
moet integreren bijvoorbeeld. En
andere actuele zaken. Ik weet niet of
er een video of DVD uitkomt, maar er
is wel beeldmateriaal opgenomen."
'Ajax uit Afrika' is geschreven door
Lydia Rood (47), acteur van onder
andere 'Nfrana, zwarte ster'. Dat
boek gaat over een Ghanees voetbal
talent dat naar de jeugdopleiding
van Ajax wordt gehaald. Voordat ze
aan het schrijven toe kwam, inter
viewde ze onder meer de huidig Aja-
cied Yakubu die destijds 15 jaar oud
was. Mede op basis van dat boek
werd zij gevraagd door Theater
groep De Nieuw Amsterdam om
'Ajax uit Afrika' te schrijven. Rood is
al zes jaar seizoenkaarthouder bij
Ajax en was erg bang voor een nega
tieve reactie van AFC Ajax. „Er zaten
drie verhaallijnen in het stuk. De
thuis/heimwee variant, een liefdes-
lijn én het voetbalverhaal over Ajax'
carrière. In het stuk wordt de voet
baller Ajax langzaam maar zeker
harder en onverschilliger. Zijn karak
ter verandert enorm. Als ik Pienaar
nu zie, vind ik dat echt een schatte-
bolletje. Echt een liefie. Ik vraag me
dan af hoe lang hij dat nog blijft. De
buitenwereld gaat zich ook anders
naar spelers gedragen als ze beken
der worden. Ik vond het een mooie
show. In totaal heb ik de voorstelling
drie keer gezien en ik vond hem
steeds beter worden. En zover ik
weet, zijn er nooit problemen
geweest. In Den Haag was het stuk
zelfs een groot succes!"
Wie 'Ajax uit Afrika' op video wil
bekijken, moet contact opnemen met
Maaike Tjepkema van Theatergroep
De Nieuw Amsterdam.
Tel: 020 - 6278672 of
post@denieuwamsterdam.nl
Hoofdrolspeler Marlon David Henry als Ajax.
www.ajax.n