'Er zit veeI rek in de huidige spelersgroep9
Ronald Koeman
20 DECEMBER 2003 NUMMER 10 AlAX LiFE
AMSTERDAM - Het is alweer twee jaar geleden dat Ronald Koeman het trainersstokje
overnam van Co Adriaanse. Een landstitel, een kwartfinaleplek in de Champions
League alsmede een ongelukkige uitschakeling tegen Club Brugge later, tekent Ajax
Life de tussenbalans op. In een openhartig gesprek neemt de 40-jarige toptrainer, die
vlak voor de winterstop zijn contract met twee jaar verlengde, geen blad voor de
mond: „Vorig jaar hadden we de Champions League kunnen winnen en nu liggen we er
helaas vroeg uit."
Door Jan Hermen de Bruijn en Arnout VeTzijl
We zijn halverwege het seizoen 2003/2004.
Bent u tot nu toe tevreden?
„Afgezien van de uitschakeling in Brugge
natuurlijk wel. Afgelopen zomer hebben we
met Andy van der Meyde, Cristian Chivu en
Mido drie goede spelers zien vertrekken.
Vooral de invulling van het overnemen van de
positie van Chivu was heel moeilijk, zowel bin
nen als buiten het veld. De nederlaag in
Brugge is mede bepalend voor het gevoel dat
ik bij dit seizoen heb. De stimulans die uit zou
gaan van een vervolg in de Champions League
of de UEFA Cup, missen we. Dat is een domper.
Maar verder heb ik dus een positief gevoel. We
staan al tien punten voor op de nummer drie,
Feyenoord. Dat moet, normaal gesproken, vol
doende zijn om hen voor te blijven, omdat ik
Feyenoord niet in staat acht die achterstand
goed te maken. We willen graag kampioen
worden."
Bent u tevreden oveT het functioneren van
Julien Escudé?
„Ja, hij voldoet aan mijn verwachtingen. Ik
wist vooraf dat hij wel een tijdje nodig zou
hebben om z'n 'plekkie' te vinden. Niet wat
betreft zijn voetbalkwaliteiten overigens,
want hij is een goede voetballer die veel pro
blemen op techniek oplost. Maar de taal en de
positie in het veld zijn natuurlijk lastiger voor
hem. Hij wordt vaak vergeleken met Chivu.
Niet helemaal onlogisch, want beiden hebben
wel iets nonchalants in hun spel. Maar bij de
beoordeling van Escudé wordt nogal eens ver
geten dat öök Chivu wel eens een foutje
maakte of afwezig was. Het verschil tussen de
twee is dat Chivu iets meer de indruk wekte
het ook op 80 procent af te kunnen. Dat idee
geeft Escudé me minder, wellicht ook omdat
hij iets minder snel is dan bijvoorbeeld Hei-
tinga, wanneer het aankomt op het oplossen
van problemén."
Wie heeft de rol van Chivu buiten het veld
overgenomen?
„Dat hebben ze eigenlijk met elkaar gedaan.
Als Bogdan Lobont iets zegt, kijkt iedereen en
wordt er geluisterd. Hij heeft een beetje het
karakter dat Chivu ook had. Ook de rol van Jari
Litmanen is groter geworden dan vorig sei
zoen. Tomas Galasek zegt niet veel, maar als 'ie
z'n mond opendoet, luistert iedereen. Dat
komt doordat hij in alles een voorbeeld is.
Galasek geeft altijd 100 pmcent en verzaakt
nooit. Rafael van der Vaart maakt - net als alle
jeugdspelers - een volwassen indruk. Rafael is
een pijler binnen dit Ajax. Het aanvoerder
schap is goed voor zijn ontwikkeling."
Is Ajax momenteel verder dan PSV?
„Wat is verder? Als ik beide elftallen met elkaar
vergelijk, dan vind ik dat wij een attractiever
elftal hebben. Maar misschien komt dat wel
doordat ik Ajacied ben. Wij hebben een aantal
jonge spelers met uitstraling en beschikken
over meer kwaliteit dan PSV. De onderlinge
duels moeten maar uitwijzen wie er verder is.
Vorig seizoen waren we daarin ongelukkig,
doordat de twee ontmoetingen met PSV
steeds gepland stonden na een zwaar duel in
de Champions League. Nu zullen we moeten
bewijzen, dat we verder zijn dan PSV. Dat kan,
ook al omdat we door onze grote selectie beter
in staat zouden moeten zijn om problemen op
te vangen."
Op basis waarvan is de huidige selectie
samengesteld?
„Primair om op nationaal niveau succesvol te
zijn. Deelnemen aan de Champions League is
zö belangrijk, dat we het liefst ieder jaar kam
pioen willen worden. En lukt dat niet, dan
maar tweede. Deze selectie moet die doelstel
ling aankunnen. In Nederland dan, want als
we in de Champions League zes basisspelers
missen, beschikken wij niet over het vermogen
om van een club als AC Milan te winnen. Het is
onbetaalbaar om 23 spelers van internatio
naal niveau te hebben. Ajax staat er om
bekend met jonge spelers te willen werken.
Die krijgen hier een kans en daardoor worden
ze steeds beter. Soms betrap ik mezelf erop dat
ik wel eens teveel van ze eis."
De ontwikkeling van de meeste spelers gaat
razendsnel. Kan iedereen meekomen?
„Bij Ajax speelt iedereen een niveau hoger dan
bijvoorbeeld bij Vitesse, Roda JC of AZ. Het is
dus niet gezegd, dat een voetballer, die bij zijn
club goed presteert, datzelfde ook bij Ajax kan
brengen. Iedere nieuwe aankoop heeft hier
aanpassingsproblemen Dii Ajax krijgt iemand
- normaal gesproke 1 een jaar de tijd om
aan de druk, die nerg^rii. zo groot is als hier, te
wennen. Maar het tweede jaar moet een
nieuwe speler er staan. Victor Sikora bijvoor
beeld, iemand die ik zelf heb gehaald, brengt,
om wat voor reden dan ook, nog niet wat er
van hem verwacht wordt."
Verbaast u zich eigenlijk nog steeds oveT de
kwaliteiten van Maxwell?
„Door de langdurige blessure van John O'Brien
hebben we voor de linksbackpositie moeten
kiezen tussen Maxwell en Jelle Van Damme. In
aanvallend opzicht heeft Maxwell meer kwali
teiten. Als linkshalf kon hij al fantastisch uit de
voeten, maar nu is hij ook in verdedigend
opzicht enorm gegroeid. Aanvankelijk dacht ik
nog dat hij niet overeind zou blijven, wanneer
hij met een goede rechtsbuiten geconfron
teerd zou worden. Maar nu ben ik al zo ver, dat
ik niet eens meer kijk wie er bij de tegenpartij
rechtsbuiten staat. Hij kan iedereen aan. Het is
terecht dat Maxwell voor het Olympisch elftal
van Brazilië is geselecteerd. Die uitverkiezing
heeft hij zelf afgedwongen, door op hoog
niveau prachtige wedstrijden te spelen. Met
Maxwell en HatemTrabelsi als vleugelverdedi
gers krijgt het elftal veel aanvallende impul
sen. Zonder hén zouden we twee goede troe
ven missen."
VeTwacht u dat Trabelsi bij Ajax blijft?
„De ontwikkelingen op de internationale
markt zijn moeilijk in te schatten, omdat de
financiële mogelijkheden van clubs beperkt
zijn. Van der Vaart bijvoorbeeld, zal een aar
dige duit moeten kosten. Desondanks gaan we
ons na de winterstop voorbereiden op het
eventuele vertrek van spelers. Dat kost veel
tijd. Julien Escudé kwam vorig jaar bijvoor
beeld pas in februari, maart in beeld als moge
lijke opvolger van Chivu. Maar mocht Trabelsi
ons verlaten, dan denk ik dat we bij Ajax zijn
opvolging al hebben ingevuld. Op het moment
dat Chivu voor AS Roma koos, ontstond bij ons
de gedachte twee verdedigers aan te trekken,
ook al omdat de mogelijkheid van een op han
den zijnde transfer van Trabelsi een rol
speelde. We hebben niet gewacht en Zdenek
Grygera aangetrokken. Dat Trabelsi bleef, was
natuurlijk fantastisch. Een alternatief voor zijn
positie is dus - ook met Nigel de Jong - nu al
voorhanden. Dat komt momenteel helemaal
van pas, omdat Trabelsi al weken niet inzet
baar is. Grygera is een heel ander type verdedi
ger. Aanvallende impulsen zijn de kracht van
Trabelsi; Grygera heeft dat minder. Vaak is ver
dedigen in Nederland een vies woord, leder
een moet hier technisch kunnen voetballen en
aanvallen. Maar ik zie een kentering. Lang
zaamaan keren we terug naar de tijd dat ook
ónze ploegen weer mogen verdedigen. Ajax is
in defensief opzicht sterker geworden door de
komst van Grygera."
Een tijdje geleden huldigde u de opvatting
dat Wesley Sneijder en Van der Vaart niet in
één elftal zouden kunnen spelen. Daar bent u
van teruggekomen. Waarom?
„Sneijder heeft het heel goed gedaan tegen
Schotland. Maar zonder afbreuk te doen aan
die prestatie, de tegenstand was natuurlijk
minimaal. Hij kreeg veel ruimte en speelde in
een elftal dat draaide. Oranje was daarvoor
met de grond gelijk gemaakt en had heel veel
'gif'in zich. Dan ontstaan dit soort scores.Toen
ik vertelde hem niet samen met Van der Vaart
op één middenveld te laten spelen, liep het bij
ons stroef. Uit tegen RBC kwam de combinatie
Sneijder/Van der Vaart bijvoorbeeld niet uit
de verf. Tomas Galasek was er die wedstrijd
niet bij en dat scheelt in verdedigend opzicht
enorm. Nu is de situatie anders, al heb ik nog
steeds m'n twijfels. De media spelen ook een
belangrijke rol. Ook al zou ik zelf niet willen,
dan toch kan het gebeuren dat ik, als trainer,
uiteindelijk een bepaalde richting word inge
duwd. Het Nederlands elftal speelde met een
andere middenveldbezetting dan wij. Met
Cocu in zijn rug en Davids er omheen, kon Sne
ijder lekker spelen. Maar dan moeten som
mige van zijn medespelers wel een andere rol
gaan vervullen. Galasek of Anthony Obodai
kunnen wij in zo'n geval goed gebruiken. Der
gelijke aanpassingen zijn nodig, maar als
Sneijder aanvallend zó belangrijk wordt, dan
doe ik dat."
Er wordt bij Ajax tegenwoordig niet meer zo
krampachtig vastgehouden aan het ooit zo
heilige 4-3-3 systeem. Vanwaar die omme
zwaai?
„Het belangrijkste is het idee waarmee we een
elftal het veld in sturen. Wij gaan steeds uit
van 4-3-3, maar wél met de kanttekening dat
we daar vanaf kunnen stappen als dat nood
zakelijk is. En dat gebeurt; vooral internatio
naal maar af en toe ook nationaal. Ik vind het
getuige van een extra kwaliteit van een elftal
dat het van systeem kan veranderen. Ik
beschik over voldoende spelers die op diverse
posities uit de voeten kunnen. Dat maakt het
voor de tegenstander moeilijk om op onze
speelwijze te anticiperen. Ik heb niet het idee
dat ik het elftal met een probleem opzadel als
ik niet met buitenspelers speel. Vroeger werd
daar bij Ajax inderdaad halsstarrig aan vast
gehouden. De tijden van 'kalk aan de schoe
nen', zijn voorbij, al moeten we aan 'het idee'
vasthouden. Daar komt natuurlijk bij dat, als
er resultaten worden geboekt, het makkelijker
wordt om veranderingen door te voeren. Wie
hier niet wint, weet dat 'ie daar op afgerekend
wordt."
Kan Ajax eigenlijk nog wel zonder Zlatan Ibra-
himovic?
„Intern is er nooit een discussie geweest over
zijn kwaliteiten. Wel over wat hij er mee doet.
Is hij de 'nummer 9' die een club als Ajax wil
hebben? Of gaat hij teveel voor eigen roem?
Met die vraag hebben we wel geworsteld. Uit
eindelijk heeft hij de tijd gehad zich door zijn
moeilijke periode heen te slaan, zodat hij zelf
de omslag kon maken. Op een gegeven
moment is bij hem 'het kwartje gevallen'. Hij
ziet nu in hoe hij anders én beter kan functio
neren, terwijl hij toch nog acties en kunstjes
kan blijven uithalen. Ik heb het idee dat hij
inmiddels weet wat er op ons niveau van hem
wordt gevraagd."
Bij het publiek is Ibrahimovic pas dit seizoen
geaccepteerd. Hebt u zich wel eens geërgerd
aan de soms negatieve ontvangst door de
fans?
„Soms heb ik me daaraan gestoord, ja. Maar ik
vroeg me ook af, waaraan het lag. Misschien
kwam het ook wel gedeeltelijk door de speler
zelf. Bij Ajax zijn club en publiek veeleisend.
Spelers wordt niet altijd de tijd gegund die ze
nodig hebben; dat gebeurt nu weer met Sikora
en Tom Soetaers. Het publiek denkt: een speler
van Ajax moet goed voetballen. Klaar. Ik denk
wel eens 'geef ze wat meer krediet', maar weet
dat dit nu eenmaal bij Ajax hoort. Maar voor
een speler kan het heel vervelend zijn. Vooral
als hij in een moeilijke situatie zit en het
publiek zich bij iedere verkeerde bal roert.
Soetaers heeft het best moeilijk omdat hij ook