Het vertrouwen van de fans wil ik graag waarmaken'
ICOON
24 mei 2002 nummer 20 Ajax Life
De terugkeer van Rich
VITORIA - Deze zomer keert Richard Witschge terug in de selectie van Ajax. De middenvelder speelde het afgelopen
seizoen op huurbasis bij het Spaanse Deportivo Alaves. Ajax Life zocht de begaafde middenvelder op in Baskenland.
Door Amout Verzijl
Een prachtige herfstdag, 1990. Stadion De Meer is volledig
uitverkocht. De stemming is uitgelaten, ingegeven door het
op Amsterdamse bluf gefundeerde gevoel van onover
winnelijkheid. Niet ten onrechte, want spelers als Berg
kamp, Blind, Frank de Boer, Winter en Wouters staan garant.
Ajax neemt het die dag op tegen FC Den Haag. De bal wordt
achterin rondgespeeld en belandt in de voeten van de op
eigen helft staande Richard Witschge.
De linkshalf kijkt niet op of om als hij zijn linkervoet tegen
het speeltuig zet. De bal zeilt door de lucht en legt, door het
meegegeven effect, ontelbaar veel omwentelingen af. Het
publiek houdt de adem in, alvorens de breedte- dieptepass
vijftig meter verderop neerploft. Precies in de voeten van
rechtsbuiten Johnny van 't Schip. De mensen applaudisse
ren hartstochtelijk voor dit stukje pure magie. Ajax zou de
Haagse tegenstander eenvoudig met 5-0 terugwijzen, maar
het bovenstaande voorbeeld zou voor iedere willekeurige
tegenstander dat jaar kunnen gelden. De Ajacieden vonden
elkaar blindelings en voor Witschge was het een uitdaging
dat over een zo groot mogelijke afstand te doen: „Die
situaties waren niet ingestudeerd. De backs knepen auto
matisch naar binnen als ze tegen ons speelden en dan
stond 'Schippie' regelmatig vrij."
Tijdens zijn eerste periode bij Ajax, die duurde van oktober
1986 tot de zomer van 1991, groeide Witschge uit tot een
soort icoon voor Ajax-supporters. Balgevoel, fraaie techniek,
flair, bluf en onvervalst Amsterdamse accent maakten hem
'een échte'.
Witschge: „Technisch ben ik vrij goed onderlegd, mijn bal
controle en passing zijn in orde. Maar dat zit eT bij veel
Ajacieden in. Vroeger was ik dag en nacht met een bal bezig;
dan ontwikkel je dat gevoel vanzelf. Een beetje 'feeling'
komt er natuurlijk ook bij, maar in Amsterdam kreeg ik alle
kans dat verder te ontwikkelen. Het Ajax-systeem, waarbij
het veld goed breed gehouden wordt, heeft daar natuurlijk
bij geholpen. Voor de rest is het veel oefenen, zowel óp als
na de training. Met Frank de Boer, Bryan Roy en een groot
aantal anderen, bleven we altijd langer op het veld. Lekker
schieten en passen. Mooie tijd was dat."
STERREN ENSEMBLE
Langs de weg van Bilbao naar Vitoria toont Baskenland
haar fraaie welvingen. Groen beboste heuvels schitteren in
de zon op de wat gluiperig stijgende weg naar de politieke
hoofdstad van de autonome regio. Na een uurtje rijden,
verschijnt plotseling het verrassend moderne Vitoria aan
de horizon, de tijdelijke standplaats van Richard Witschge.
Het eerder beschreven voetbalmoment is bijna twaalf jaar
geleden en er is veel veranderd in zijn leven. In 1991
verruilde hij Ajax voor FC Barcelona en vierde in die andere
recalcitrante provincie van Spanje, Catalonië, twee lands
titels. Als vierde buitenlander - in die tijd mochten maxi
maal drie buitenlandse spelers worden opgesteld - moest
Witschge echter nét iets te vaak op de bank plaatsnemen.
Ondanks de concurrentie van het trio Koeman, Stoichkov en
Laudrup, speelde hij toch nog veertig competitieduels voor
het door Johan Cruijff getrainde sterrenensemble.
Zijn volgende club werd Girondins de Bordeaux waarmee
hij de UEFA Cup-finale verloor van Bayern München. In de
Franse wijnstad kende Witschge (als vaste middenveld
partner van Zidane) vele gloriedagen. Desondanks werd hij
- na een aanvaring met zijn trainer - aan het einde van het
seizoen ig94/'95 tijdelijk gestald in de Engelse industrie
stad Blackburn. De plaatselijke Rovers maakten op dat
moment furore en veroverden vlak na zijn komst de titel.
Witschge speelde één duel mee, voldoende om volwaardig
deel te nemen aan het kampioensfeest: „Ben ik twee dagen
dronken geweest. Ongelooflijk, die gasten begonnen 's mid
dags al met drinken. Op een gegeven moment was ik naar
bed gegaan; had het helemaal gehad met dat aan de bar
hangen. Kwamen ze even later naar mijn hotel en hebben
me uit bed gesleept. Ik moest mee. Het feest duurde uitein
delijk tot de volgende middag. Ik was helemaal gesloopt,
maar achteraf is het toch leuk geweest om dit te hebben
meegemaakt."
LEVENSGENIETER
Langzaam valt de avond over Vitoria. De mensen komen uit
hun huizen en bevolken de straten. Restaurantjes openen
hun deuren. Witschge voert het bezoek uit Amsterdam naar
een typisch Spaanse tapasbar, midden in het drukke cen
trum van de stad. Hij bestelt een krokant broodje gevuld
met een pastei-achtige substantie („voor mij hooguit twee
van zulke broodjes op een avond, ik moet aan mijn gewicht
denken."). Een goed glas wijn maakt de maaltijd compleet.
Terwijl de knappe donkerharige serveerster om een hand
tekening vraagt, verklaart wereldreiziger Witschge waarom
hij zich hier zo thuis voelt: „Het leven in Spanje is heel
Witschge in het centrum van Vitoria, op weg naar een typisch Spaanse tapastar
anders dan in Nederland. Ik ben écht een levensgenieter en
dan is Spanje de juiste plek. Ik voel me hier op mijn gemak.
Het leven speelt zich op straat af. Lekker laat op de avond in
een gezellig restaurantje nog iets eten, heerlijk. Voor al het
geld in de wereld zou ik niet in een plaats als Blackburn
willen wonen. Zó grauw, zó grijs, ik zou daar gillend gek
worden."
Toch drukt Witschge Ajax Life op het hart dat het leven in
Vitoria niet zaligmakend is: „Het weer is ongeveer vergelijk
baar met Amsterdam. Het noorden van Spanje is een regen
achtig gebied en soms is het er zelfs vrij koud. In de winter
heb ik met mijn auto vastgezeten in de sneeuw. Natuurlijk
is het in de zomer wel warmer dan in Nederland, maar het
is hier beslist geen Barcelona. Toen ik begin dit seizoen te
horen kreeg dat Deportivo Alaves me wilde huren, hoefde ik
niet lang na te denken. Ik ben er direct heengevlogen; heb
me niet eerst georiënteerd. Maar één jaar Vitoria is meer
dan genoeg. Komt goed uit, want binnenkort keer ik terug
bij Ajax."
SUPPORTERS
Om het gesprek in alle rust te kunnen vervolgen, stapt
Witschge in zijn stoere Jeep van Duitse makelij (met een
Nederlands kenteken!) en rijdt naar een sjiek hotel. Onder
weg passeren we het parlementsgebouw dat in de steigers
staat. Witschge: „Een paar maanden geleden is hier een
bom ontploft. Een aanslag van de ETA. Mijn vrouw sliep
- omdat we op dat moment nog geen huis hadden - in een
hotel er tegenover; ze trilde zowat haar bed uit. Ik was
onderweg voor een uitwedstrijd en heb het niet mee
gemaakt, maar mijn vrouw was behoorlijk overstuur."
Eenmaal aangekomen neemt Witschge plaats in de lounge.
Het gesprek komt vervolgens onvermijdelijk bij Ajax
terecht. Richard Witschge ontpopte zich sinds zijn terug
keer in 1996 tot één van de populairste Ajacieden. Zijn
verbanning uit het eerste elftal was één van de oorzaken
waarom Co Adriaanse steeds vaker onder vuur kwam te lig
gen. Vooral de fans pikten het niet dat hun favoriete speler
werd gepasseerd: „De steun van de supporters heeft me
goed gedaan. Ik heb begrepen dat ook de reacties op mijn
terugkeer positief zijn. Dat vertrouwen wil ik graag waar
maken. Ik hoop dat ze volgend jaar zomer nog steeds zo blij
met me zijn, want dan ben ik pas écht tevreden."
ONAANGENAAM
Toen Richard Witschge zich in augustus 2001 bij Deportivo
Alaves meldde, had de club net de voorbereiding afgesloten.
Een ongelukkig moment om als buitenstaander aan te
komen waaien. De Amsterdammer moest zich nog eens
extra bewijzen, want trainer Mane startte het seizoen met
de spelers, waarmee hij was begonnen. Een logische keuze,
die Witschge aanvankelijk veroordeelde tot de reservebank:
„In de eerste competitiewedstrijd ben ik goed ingevallen,
onder meer met een assist. Desondanks heeft de trainer me
het seizoen maar weinig als basisspeler gebruikt; hooguit
een keer of negen. In bijna alle andere duels was ik invaller.
Witschge wint een duel van PSV'er Mark van Bommel, vorig seizoen in de Arena.