7 S h'
Ajax Life nummer 11- 20 december 2001
De beursgang van Ajax in igg8. Van Os: 'Er was geld nodig om internationaal mee te blijven doen.'
beursbengel
een voetbalstadion voor 40.000 man, maar daar hadden we
niet bet financiële vermogen voor. We waren afhankelijk van
de gemeente. Uiteindelijk zou er een multifunctioneel sta
dion komen dat 200 miljoen zou gaan kosten en in eerste
instantie zelfs nog een sintelbaan zou hebben. Het was voor
Ajax kiezen of delen.
Het doet mij pijn als ik van mensen boor dat de Arena nooit
zo bad gehoeven. Ik vind dat niet reëel. De Arena vind ik een
fantastisch mooi stadion. Kijk naar bet EK en de ongelofelijke
sfeer die er toen hing! In Europa wordt dit stadion als voor
beeld genomen, neem Schalke'04, dat bet grotendeels beeft
nagebouwd. Toch een teken dat we ons huiswerk niet zo
slecht hebben gedaan. Maar als Ajax geen successen baalt,
komt er nooit sfeer. Et heerst nu een beetje een vloek op bet
stadion. De start was niet goed en nu geeft iedereen de
schuld aan de Arena."
Het nieuwe stadion was dus nodig voor Ajax om te overleven.
De Arena kopen - een oplossing die vaak wordt genoemd om
op die manier baas in eigen buis te worden - ziet Van Os niet
zitten: „Als bet stadion in bezit van Ajax zou komen, betekent
dit dat geïnvesteerde gelden niet aan bet voetbal ten goede
kunnen komen. Daarom moeten we bet niet doen. Waarom
zou Ajax een grotere deelname in de Arena willen? Dat gaat
ten koste van bet voetbal en dat mag bij Ajax nooit gebeu
ren."
ZAKELIJK
Met de opbrengst van een beursgang wilde Ajax zijn sterkste
onderdeel, de jeugdopleiding, internationaal wortels geven.
Het beursklimaat was in 1998 gunstig; de gang naar Beurs
plein 5 kon ondeT geen beter gesternte plaatsvinden. Maar
bad die 125 miljoen gulden, achteraf bekeken, niet beter gene
geerd kunnen worden nu blijkt dat veel supporters Ajax zijn
gaan zien als een zakelijk en kil bedrijf? Een NV in plaats van
een AFC? Wat is uiteindelijk de prijs van een geschonden
imago? Van Os: „Ajax zat de afgelopen jaren in een over
gangsituatie. De directie moest taken gaan overnemen, dat
was echt nodig om de club goed te kunnen leiden. De buiten
wacht begint dan plotseling te schreeuwen dat Ajax Ajax niet
meer is. Omdat Van Praag z'n gezicht minder laat zien en Van
Os nog ampeT geboord wordt... Terwijl wij als bestuur juist
bezig waren afstand te nemen, want dat boorde bij bet ver
nieuwingsproces. Er ontstond wrijving: de supporters willen
clubmensen als Van Praag zien, maar meneer De Vries van de
Vereniging van Effectenbezitters wil Van Praag juist hele
maal niet zien."
Financieel gezien was de beursgang van Ajax volgens Arie
van Os, gerenommeerd zakenman door zijn ervaring bij Van
der Moolen, noodzakelijk: „Als we op dezelfde wijze waren
doorgegaan, zou een probleem zijn ontstaan. Om mee te
kunnen doen met de Europese top bad Ajax meeT geld nodig.
De club was gezond, maar haalde niet genoeg Tendement om
zijn doelstelling te bewerkstelligen. Door de internationaal
snel veranderende voetbalwereld moesten we beter gaan
opleiden en beter gaan scouten. En daar was geld voor
nodig."
Voor hem persoonlijk was de inval van de FIOD, een halfjaar
geleden, een zeer ingrijpend drama. Van Os: „In 1989 was de
eerste inval bij Ajax. Mensen kwamen in de gevangenis. Voor
Ton Brandsteder (tussen 1977 en 1980 penningmeester bij
Ajax, redactie) is het zelfs z'n dood geworden. Letterlijk! Hij
beeft dat, als échte clubman, niet kunnen verkroppen. Ik ben
iemand die op zo'n moment gaat vloeken, daardoor ben ik
bet dan ook snel weer kwijt. Ik had die eerste inval van dicht
bij gezien. "Wat er ook moge gebeuren, dat nooit meer", zei ik
toen meteen. Het is slecht voor de club, maar ook voor mijzelf.
Ik ga een beetje mijn reputatie als zakenman in de waag
schaal stellen. Ik heb veel over voot Ajax, maar dat niet. Bij
mijn aanstelling als penningmeester heb ik afspraken
gemaakt met de belasting: ik wilde alle transacties gecontro
leerd hebben. Keurig leverden we jaarlijks alle spullen bij de
belasting in en kTegen iedere keer te horen dat het in orde
was. De twee transfers, met Shota Arveladze en met Michael
Laudrup, deden we op exact dezelfde wijze als altijd."
Er kwam toch een tweede inval. Vraag van de FIOD was deze
keen heeft Ajax alleen de clubs van de spelers betaald, of ook
de voetballers zelf? Dan zou de betaling een vorm van hand
geld zijn, waarover belasting moet worden betaald. „Uit de
stukken blijkt dat wij het geld keurig hebben overgemaakt
aan de clubs", vervolgt Van Os. „De FIOD zegt dat het geld uit
eindelijk bij de spelers teTecht is gekomen. Voor mij is cruciaal
dat ik ervan woTdt beticht, willens en wetens, geld aan de
spelers te hebben overgemaakt. Met mijn reputatie, met de
afspraken die ik had met de belasting, met de op handen
zijnde beursgang en met Ajax als gezonde club... Voor die
paar miljoen gulden ga ik de naam van Ajax toch niet op het
spel zetten? Dat geloven ze toch zelf niet? Toch kwam die
vraag en daarmee zeggen zij impliciet dat Van Os niet te ver
trouwen is. Ik vind dat een grof schandaal. Een verschil van
interpretatie is wezenlijk iets anders dan een beschuldiging
van doelbewust fout handelen."
De wetenschap naar eer en geweten gehandeld te hebben,
beeft Van Os door de zwaTte dagen achter de tralies gesleept
„Ik kan totaal niet tegen opsluiting, ik ben een vrij mens. Het
was voor mij echt verschrikkelijk. Ik kreeg uiteindelijk de
kracht om daar doorheen te komen omdat ik voor honderd
procent zeker wist dat ze mij niets konden tonen waaruit zou
blijken dat ik iets fout had gedaan.
Ik denk dat Ajax als voorbeeld is gebruikt. Om andere voet
balclubs te waarschuwen. Ik noem dat machtsmisbruik;
onbegrijpelijk dat zoiets in het zogenaamd democratische
Nederland mogelijk is. FIOD-mensen zijn gewoon cowboys
die kunnen doen wat ze willen. Ze hebben mij verschrikkelijk
beschadigd en dat is iets wat ik hen kwalijk neem. Dat gaat
nooit meer weg. Ik sta eT gelukkig boven, want anders zouden
ze helemaal hun zin hebben. Ik ben het nu kwijt, ik heb het
met harde woorden geuit."
Terug naar het heden. Vandaag de dag staat Ajax voor een
moeilijke opgave. De schreeuw om sportief succes klinkt door
in alle geledingen. Arie van Os zal er niet meer zijn als een van
de aanjagers, anderen moeten die taak op zich nemen. „De
situatie is nu volledig anders. Nu is eT een directie met een
Raad van Commissarissen, vroeger was er een bestuur. Er zijn
momenteel drie directeuren: Arie van Eijden, Leo Beenhakker
en Jeroen Slop. Zij zijn de nieuwe krachten, vergelijkbaar met
het bestuur waarmee ik in 1989 aantrad. Mijn boodschap aan
iedereen die Ajax een wami hart toedraagt is: laat de directie
hun werk doen. Dat geldt voor de supporters, de media, voor
de ledenraad, écht voor iedereen. Ajax is geen vereniging,
geen NV; Ajax is onze club."
VLOEKEN
Urenlang kan erelid
Van Os praten over de
beursgang, over de
Arena en over het pio
nieren in zijn beginja
ren als bestuurslid van
de club. Maar wie hoog
reikt, valt af en toe, ook
al is het soms niet eens
door eigen schuld.
Naast de mooie
momenten was er ook
de zaak met de De Boer
tjes, die met een vers en
langdurig contract op
zak, plotseling toch
Amsterdam wilden ver
ruilen voor Barcelona.
Van Os en zijn bestuur
lijke collega's vonden -
in het belang van het
voetbal in het alge
meen en Ajax in het bij
zonder - dat contracten
gerespecteerd dienden
te worden. Uiteindelijk
zouden Ronald en
Frank toch vertrekken.
Van Os wijst naar de sponsorborden: 'Met ABN-Amro als hoofdsponsor konden we echt gaan bouwen.'