Beenhakker over nieuw transfersysteem:
Amsterdam - Na maanden van onderhandelen bereikten de Europese Commissie, de
UEFA en de FIFA begin deze maand in Brussel een akkoord over de transfers van voet
ballers. Een groot aantal details moet nog worden ingevuld, maar in hoofdlijnen zijn
de nieuwe afspraken bekend. De bedoeling is de regeling het komende seizoen in te
laten gaan. Wat zijn de belangrijkste veranderingen en wat voor gevolgen hebben die
voor Ajax? Leo Beenhakker, technisch directeur van Ajax, geeft zijn mening over de
nieuwe situatie op de transfermarkt.
CONTRACTBREUK
TECHNISCHE NOODZAAK?
SOLIDARITEIT
JONGE TALENTEN
ARBITRAGECOMMISSIE
tragecommissie. Toen de
gebroeders De Boer kort na het
Ajax Life nummer 13 15 maart 2001
'Clubs zijn behoorlijk beschermd'
foto: Louis van de Vuurst
Door Erol Erdogan
Foto's: Louis van de Vuurst
Één van de redenen om het hui
dige transfersysteem ter discus
sie te stellen, was de beperkte
vrijheid van voetballers om van
club te veranderen. De Euro
pese Commissie wilde dat, net
als bij andere 'normale' werkne
mers, spelers na een opzegter
mijn van een paar maanden
mogen vertrekken. De voetbal
wereld was in rep en roer, want
trainers zagen geen kans meer
langere tijd aan een team te
bouwen. De clubs in kleinere
voetballanden, waaronder Neder
land, vreesden tevens dat alle
talentvolle spelers zonder ver
goeding naar Italië, Spanje of
Engeland zouden verhuizen.
Zover kwam het niet. Leo Been
hakker: „Het belangrijkste blijft
dat er eigenlijk niet zo veel ver
andert als was aangekondigd. Er
is nu door de Europese politiek
bevestigd dat contracten in het
voetbal gerespecteerd dienen te
worden. De clubs zijn behoor
lijk in bescherming genomen."
Maar wat zijn de belangrijkste
punten in de nieuwe afspraken?
Een contract tussen een speler
en een club moet minimaal één
jaar en mag maximaal vijf jaar
duren. Dat is niet wereldschok
kend. Sporadisch sloot Ajax
contracten af van zes seizoenen,
maar dat was een uitzondering.
Bij spelers tot 28 jaar dienen
club en voetballer het contract
drie seizoenen lang te respecte
ren. Bij oudere spelers ligt die
termijn op twee jaar. Eenzijdig
beëindigen kan in die periode in
beginsel niet. Beenhakker: „Het
is nu eigenlijk ook al zo dat een
zijdig beëindigen niet zomaar
kan. Maar, als club en speler het
samen eens zijn, gaan ze uit
elkaar. Straks kan een club een
speler die per se al na twee jaar
naar Barcelona wil vertrekken,
in theorie behouden. Als stok
achter de deur kan de voetballer
geschorst worden. Maar goed;
houdt hem tegen en de club
heeft nog een jaar een ontevre
den speler."
Een voetballer kan voor vier tot
zes maanden worden geschorst
of een geldboete krijgen. Maar
ook de club die eenzijdig con
tractbreuk pleegt, kan worden
gestraft. De zwaarste sanctie is
uitsluiting van deelname aan de
competitie. Reden te meer wel
overwogen om te gaan met
transfers, vindt Leo Beenhakker:
„We zullen nog zorgvuldiger
moeten zijn met het contracte
ren van spelers. De consequen
tie is dat Ajax nog meer de lan
gere termijn in de gaten dient te
houden. Het transferbeleid kan
niet meer - en dat zeg ik met alle
respect voor de personen die
het betreft - alleen maar afhan
kelijk zijn van de trainers."
De transferperiode wordt
beperkt tot twee per seizoen,
waarvan één in de zomer. Onder
vage voorwaarden is er een
tweede periode in de winter
mogelijk. Een transfer moet bij
voorbeeld 'technisch noodzake
lijk' zijn. Wat is technische
noodzaak? Is dat een te lange
blessurelijst bij een club? Geldt
dat voor een spits die alleen in
het twee spitsen-systeem goed
functioneert en dus naarstig op
zoek gaat naar een andere club?
Voor Leo Beenhakker als
technisch directeur is deze
nieuwe regel, ondanks de
vragen die zij oproept,
een beperking: „Als ik
puur naar mijn dage
lijkse werk kijk, heeft
dit veel invloed. Ik
ben nu al bezig met de
voorbereiding van
eventuele transfers voor
volgend seizoen. In de
Na de uitspraak van de arbitrage
commissie trainen de gebroeders
De Boer weer voor Ajax.
toekomst moet alles bij een
transfer veel sneller zijn beslag
krijgen, omdat de transfermarkt
sluit. Als de markt dichtgaat,
moet de club zijn schaapjes op
het droge hebben."
Een speler mag straks maar één
keer per seizoen van club veran
deren. Ook al zijn de verschil
lende clubs en de speler het tel
kens eens; club-hoppen in
dezelfde voetbaljaargang mag
dus niet.
Behoorlijk revolutionair is de
komst van een zogenaamd soli
dariteitsprincipe. Bij transfers
krijgen alle vorige clubs die heb
ben bijgedragen aan de oplei
ding, een bepaalde vergoeding.
De hoogte is nog onduidelijk,
maar er wordt gedacht aan ver
schillende categorieën. De ama
teurclub van bijvoorbeeld
Michael Lamey, DeVolewijckers
uit Amsterdam-Noord, ont
vangt bij een transfer, net als
Ajax, een bepaald bedrag. In dit
bedachte voorbeeld moet ex-
Ajacied Lamey dan wel binnen
kort van zijn huidige club RKC
naar een grote buitenlandse
club gaan, liefst voor vele mil
joenen. Beenhakker kan zich
vinden in de gedachte achter
deze vergoeding: „Dat vind ik
een heel redelijk verhaal. Met
name AC Milan heeft toentertijd
een trend gezet door voetbal
lers, waarvan het contract
afliep, naar de club te halen.
Niet met de gedachte het eerste
elftal te versterken, maar om die
jongens door te verkopen. Als
pure handel. Neem bijvoor
beeld de transfers van Davids en
Reiziger. De verdeling van het
geld over de clubs wordt met
deze regel iets rechtvaardiger.
Als van een speler het contract is
afgelopen en een club trekt hem
aan - oneerbiedig gezegd als
handelswaar - profiteren de
vorige clubs, die hebben bijge
dragen aan de opleiding, een
beetje mee bij verkoop. Ik vind
dat dus een goede regeling,
uiteraard ook voor Ajax. Wij
raken regelmatig spelers op
jonge leeftijd kwijt die op een
gegeven moment in hun car
rière bij een toptransfer betrok
ken zijn."
De strengere regels omtrent
voetballers onder achttien jaar
kunnen nadelig zijn voor Ajax.
De zusterclubs in het buiten
land (Ghana, Zuid-Afrika en
België) leiden talenten op, maar
als die pas op hun achttiende
jaar naar Nederland mogen
komen, is dat een grote beper
king. Beenhakker: „Voor Ajax
zitten daar consequenties aan.
Als de nieuwe regels zijn inge
voerd, kunnen we van buiten de
EU geen spelers onder 18 jaar
meer naar Amsterdam halen.
Onze twee clubs in Afrika
komen dan in een ander dag
licht te staan. We hebben die
deelnemingen juist om de
talenten van daar op een gege
ven moment voor een proefpe
riode naar Nederland te halen.
We hebben straks twee opties.
De eerste: nog meer inhoud
geven aan de technische staf bij
de clubs in Afrika en zo de oplei
ding ter plaatse verbeteren.
De tweede: overwegen of we wel
verder willen met deze samen
werkingsverbanden. Als de
jonge talenten al niet meer voor
een proefperiode naar Amster
dam kunnen komen, wordt het
een lastig verhaal."
Wanneer de nieuwe regels aan
leiding geven tot onenigheid
tussen club en speler, kan het
probleem eerst worden voorge
legd aan een mediator, die pro
beert de partijen bij elkaar te
brengen. Lukt dat niet binnen
een maand dan kunnen club of
speler de zaak voorleggen aan
een arbitragecommissie. Deze
'wijze raad' bestaat uit afgevaar
digden van spelers en clubs en
een onafhankelijke voorzitter.
Ajax heeft in Nederland al eens
verlengen van hun contract met
Ajax bij Barcelona wilden voet
ballen, moest de arbitragecom
missie van de KNVB uitspraak
doen. Leo Beenhakker: „Over
het algemeen wordt er niet vaak
een beroep gedaan op die com
missie. Ik geloof dat niemand
binnen het voetbal zit te wach
ten op een arbitrage, dat zijn
incidenten. Over het algemeen
proberen de clubs er onderling
goed uit te komen. Als een spe
ler weg wil, maar wordt tegenge
houden door zijn club, kan zo'n
commissie nuttig zijn. Tot nu is
daar in Nederland weinig
gebruik van gemaakt."
Is een speler of club na de uit
spraak van de internationale
arbitragecommissie toch nog
ontevreden, dan rest nog een
gang naar het door de FIFA in te
stellen arbitragetribunaal. Club
en speler hebben verder altijd
het recht hun geschil voor te leg
gen aan de nationale burger
rechter.
Leo Beenhakker is, ondanks de
openstaande vragen over de
details in het nieuwe transfer
systeem, best tevreden met de
hoofdlijnen. Zeker als men de
eerste plannen van de Europese
Commissie in ogenschouw
neemt: een bijna onbeperkte
vrijheid voor voetballers om van
club te veranderen. Beenhak
ker: „Als ik de nieuwe regeling
vergelijk met wat ons boven het
hoofd hing...Dat had wat mij
betreft het einde betekent van
het voetbal in de zogenaamde
kleine landen."
In het nieuwe transfersysteem zou
Ajax ook verdiend hebben aan de
overgang van Davids van
AC Milan naar Juventus.