De beste stuurlui
Wat is er over van de
Ajax verliest thuis van RKC. Een gelijkspel bij De Graafschap
wordt juichend begroet. Ajax is een bedrijf met allerlei directeuren.
Het Amsterdamse karakter is verloren gegaan. En er zijn plannen
om het wereldberoemde shirt met drie strepen van Adidas te gaan
bevlekken. Wat is er nog over van de typische Ajax-identiteit?
Op de grens van het honderdjarig bestaan spreken enkele min of
meer betrokkenen zich uit.
Chocolademelk
Marktgericht
- identiteit?
Wim Schoevaart, archivaris van Ajax en zeventig
jaar lid van de club. „Ajax heeft nog enigszins
de identiteit behouden, ondanks dat het een
NV is. Ajax is nog een club, omdat het het merendeel
van de aandelen heeft. Onze vrienden uit Rotterdam
zijn een stichting, net als Vitesse. Zonder die afsplitsing
had Feyenoord niet meer bestaan. Daarom zijn het ook
géén clubs. En Ajax is al honderd jaar zelfstandig. Dus
met die identiteitsvervaging bij Ajax valt het reuze
mee."
„Ajax heeft employés in dienst, die betaald worden
door de club. Voorheen waren het Ajacieden. Ik deel de
mening dat het te commercieel is geworden, maar dat
is een onomkeerbaar proces. De trainer heet thans
directeur betaald voetbal, louter omdat hij in een hoge
re salarisschaal valt."
Evert Vermeer, co-auteur van het jubileumboek 100 jaar
Ajax, geeft drie redenen voor vervaging van de Ajax-
identiteit. „De huidige spelers komen niet meer uit
Amsterdam. Spelers vertrekken veel te vroeg weer bij
de club. En het grote geld, het commerciële aspect,
verpest een hoop."
„in de jaren vijftig en zestig kwamen veel voetballers
uit Amsterdam of uit de regio, zoals Cruijff, Swart,
Mühren. Die stonden dichter bij de mensen. Hun adres
sen stonden vermeld in de Voetbal International. Als je
als jochie een handtekening wilde hebben, dan ging je
er langs. En als je mazzel had, dan kreeg je nog een
koppie chocolademelk ook. Nu weten de spelers niet
hoe vlug ze naar huis moeten, anders heb je weer dat
gezeur met handtekeningenjagers."
„Ik weet niet welke huidige speler nog zes, zeven jaar
zijn hart zal verpanden aan Ajax. Mensen willen zich
identificeren met jongens als Bergkamp, Van Basten
en Litmanen, die vele jaren lief en leed bij de club deel
den. De grootste boosdoener is het grote geld. Spelers
kunnen zo waanzinnig veel geld bij andere clubs ver
dienen. Wie belet je dan om nog bij Ajax te blijven?
Iedere voetballer wil nu voor zijn 35-ste binnen zijn.
Het zijn werknemers geworden. Dat zie je overigens
ook in de hele maatschappij terug. Bijna niemand
werkt tegenwoordig nog veertig jaar bij dezelfde baas."
Feyenoord-supporter Theo Handgraaf vindt de bedrijfs
cultuur bij Ajax te overheersend. „Frank Kales profi
leert zich te veel als een zakenman, een hardliner die
louter marktgericht denkt. Het moet toch moeilijk te
verkroppen zijn voor de supporters dat er alleen maar
over aandelen en televisiegelden wordt gepraat. Ik
denk dat de afstand tussen supporters en club groter
is dan voorheen. Maar het spelletje blijft het belang
rijkste en daarin heeft Ajax gefaald dit seizoen. Als ik
dan Jan Wouters en Aron Winter na afloop van een
wedstrijd hoor concluderen dat de tegenstander met
nog grotere cijfers had kunnen winnen, dan denk ik
waar zijn de spierballen? Die typische Amsterdamse
bluf is weg en dat is eeuwig zonde."
