'Snelheid
van
handelen
is een
belangrijke
kwaliteit'
Ploegdiscipline
Ouderwets
het vooruitzicht op of in het bezit van een
contract, bij tegenslag de ambitie een beetje laten
vieren. 'Het zit toch wel goed in de komende jaren, en
daarna zien we wel weer verder', denken ze. Dat is een
filosofie die ik niet wil accepteren."
Jij hebt met nogal wat topcoaches gewerkt: Rinus Michels,
Johan Cruijff (ook nog als speler), met Louis van Gaal, met
Leo Beenhakker, Kees Rijvers, Dick Advocaat, Guus Hiddink
en Aad de Mos. Over welke coaches wil je iets kwijt.
„Laat ik beginnen met Leo Beenhakker. Zijn eigen
schap om met praten een groep te bespelen, de aan
dacht vast te houden en dat ook een uur lang, vind ik
bijzonder. Of dat altijd goed is, is weer een ander ver
haal. Hij kan een groep enthousiast maken, er een
geheel van smeden. In zijn trainingen vind ik
Beenhakker in vergelijking met Cruijff en van Gaal
echter minder gedetailleerd. Gek genoeg heb ik onder
zijn leiding misschien wel mijn beste tijd bij Ajax
gekend, tussen 1989 en 1991. Ik heb de relatieve vrij
heid als mooi ervaren."
„Cruijff en van Gaal zijn veeleisender en leggen de
nadruk op de ploegdiscipline en taakbewustheid.
Persoonlijke vrijheid blijft beperkt, maar is binnen dat
plichtsbesef en ploegbelang mogelijk. Zij accepteren
veel minder van hun spelers en gaan op zoek naar ver
anderingen die in hun visie passen. Dat zag je onlangs
weer bij Rivaldo, die zich ook aan moet passen of
anders moet vertrekken. Daar heb ik als coach van
geleerd dat ik mij ook niet moet laten beïnvloeden in
mijn keuzes, want op een willekeurig moment kan ik
daarop worden afgerekend. Uiteraard moet je open
staan voor kritiek, ideeën en suggesties van je staf,
spelers en vrienden, maar ik zal zelf de beslissingen
moeten nemen. Dat heb ik van Johan en Louis geleerd:
het gaat gebeuren zoals ik het wil. Maar discussies
gaan ze beslist niet uit de weg, ze zijn absoluut voor
rede vatbaar, hoewel de buitenwereld daar nog steeds
anders over denkt."
„Rinus Michels heb ik bij Oranje meegemaakt en hij is
voor mij de coach die op een ontspannen wijze zijn
overwicht op de groep liet gelden, en daarnaast
kennelijk ook het respect van de vedettes had in 1988
en 1992. Misschien was het WK in 1990 in Italië wel
maatgevend voor zijn kwaliteiten als coach. Want
Beenhakker kon de ploeg - de vedettes - niet in
bedwang houden. De ploeg had liever Cruijff gehad.
Michels heeft in '88 en '92 met in grote lijnen dezelfde
groep wél resultaten geboekt."
„Mijn ervaringen in Italië hebben mij nauwelijks
verrijkt. De trainingen zijn daar eigenlijk heel ouder
wets. Trainingen en wedstrijden leken niet met elkaar
verbonden, zoals dat bij Hollandse coaches wel het
geval is. Veel atletische oefeningen, werken aan tech
niek en soms ook aan tactiek. Maar dat gebeurde heel
theoretisch en statisch."
Het Ajax-systeem en de Ajax-cultuur ken je door en door.
„Het Ajax-systeem heeft zich in de afgelopen dertig
jaar, en misschien wel al daarvoor, bewezen. Kort en
krachtig gezegd speelt Ajax altijd met buitenspelers.
Ajax is dan ook doorlopend bezig die vleugelspelers op
te leiden en wanneer zij er niet zijn, moeten ze gehaald
worden. Zij moeten hun taken goed vervullen, zij zijn
binnen het systeem een belangrijk onderdeel voor het
goed functioneren van het team."
Wij zijn beiden lange tijd actief geweest als aanvallers langs
de lijn en hebben dankzij individuele vrijheid een bijdrage
geleverd aan de resultaten van Ajax. Binnen het strengere
regiem van de speelwijze zijn de plichten zwaarwegend.
Kun en wil jij een persoonlijkere visie op je selectie loslaten?
„Ik denk dat je dat eigenlijk per aanvaller moet bekij
ken. De persoonlijke kwaliteit is bepalend. Ik vergelijk
Mare Overmars en mijzelf even. Ik wilde een halfspeler
en een verdediger bij mij die óók diep gingen; daardoor
had ik een keuze in de voortzetting. Daarnaast was