A A*|FE
WONDER
DISCIPLINE
19
Johan Cruijff in het eerste, op 15 november
uit tegen GVAV (3-1 verlies), was een 'suc
ces'. In januari 1965 vertrok een gedesillu
sioneerde Buckingham naar Fulham.
Vervolgens gebeurde er een wonder.Voor
het eerst in 65 jaar stelde Ajax een Neder
landse trainer aan in vaste dienst.Jan Dis
telbrink en vooral Dolf van Kol waren tus
sen 1940 en 1945 weliswaar ook'trainer',
maar dit gebeurde onder bijzondere (oor-
logs)omstandigheden. De in ballingschap
verkerende Jack Reynolds was toen op pa
pier nog steeds de trainer. Nu, op 21 janu
ari 1965 was het geen oorlog, hoewel de
toen pas 36-jarige Rinus Michels later zou
verklaren dat voetbal ook oorlog is...
Na het winnen van de eerste Europacup in
1971 vertrok Rinus Michels naar Barcelo
na. Zijn opvolger was een Hongaar van ge
boorte, maar omdat zijn geboorteplaats na
de Tweede Wereldoorlog door Roemenië
in bezit was genomen, had Stefan Kovacs
een Roemeens paspoort. „Ajax is een
edelsteen. Ik zal proberen er een diamant
van te maken", sprak Kovacs vlak na zijn
benoeming. De beminnelijke coach hield
woord. In het seizoen 1971 -1972 won Ajax
alles wat er te winnen viel (landskam
pioenschap, KNVB-beker, Europacup-1
wereldcup, Supercup). Bovendien gebeurde
dat met over het algemeen oogstrelend
voetbal, dat nog altijd geldt als het beste
en meest avontuurlijke ooit door Ajax ge
speeld. De gemoedelijke Kovacs, die zijn
ploeg in tegenstelling tot Michels, veel vrij
heid gaf, werd ook in zijn tweede jaar
landskampioen en Europacup-winnaar.
Kovacs was geliefd bij zijn spelers. Dat
bleek bij zijn afscheid van De Meer, op 19
mei 1973 tegen AZ '67. De trainer van de
beste ploeg ter wereld kwam tot dan toe
meestal op de fiets naar het Ajax-stadion.
Immers, de in Diemen woonachtige Ko
vacs had geen rijbewijs. Aangezien hij op
dat moment rijlessen aan het volgen was,
kreeg hij uit handen van aanvoerder Johan
Cruijff namens de spelersgroep en bestuur
een Renault 17 cadeau. Hierop schonk de
geëmotioneerde Roemeen zijn fiets aan
Johnny Holshuijsen.de topscorer van de
Ajax-jeugd.
Kovacs overleed in mei 1995, vlak voor
Ajax' volgende Europacup-I triomf. Op
zondag 14 mei werd de kampioenswed
strijd Ajax-Volendam begonnen met een
indrukwekkende minuut stilte voor de - zo
bleek - nog immer geliefde trainer.
Tomaslav Ivic was in 1976 de volgende
trainer uit een Oostblokland. Maar in te
genstelling tot Kovacs stond bij Ivic de dis
cipline zeer hoog in het vaandel. De Joego
slaaf perste zijn ploeg in een verdedigend
keurslijf. De razendsnelle counter werd
Ajax' voornaamste wapen. Afmaker van de
Ajax-counters was Ruud Geels. De Haar
lemmer scoorde in 34 competitiewedstrij
den 34 keer! Ivic pareerde alle kritiek
doordat Ajax voor het eerst sinds de suc
cesjaren weer eens landskampioen werd.
Na een minder succesvol tweede seizoen
vertrok hij naar Anderlecht.
De Duitse fysiotherapeut Kurt Linder
werd in de jaren tachtig tot twee keer toe
verrassend hoofdtrainer.Verrassend, om-
DE BUITENLANDSE
HOOFDTRAINERS VAN AJAX:
John Kirwan (1910-1915)
Jack Reynolds (1915-1925, 1928-1940,
1945-1947, 1950)
Harold Rose (1925-1926)
Stanley Castle (1926-1928)
Vilmos Halpern (1940-1941)
Robert Smith (1947-1948)
Walter Crook 1948-1950, 1953-1954)
Robert Thomson (1950-1953)
Karel Kaufman 1953)
Willy Stejskal (1953)
Karl Humenberger (1954-1959)
Vic Buckingham 1959-19611964-1965)
Keith Spurgeon 1961 -1962)
Joseph 'Pepi' Gruber (1962-1963)
Jack Rowley 1963-1964)
Stefan Kovacs (1971-1973)
Tomaslav Ivic 1976-1978)
Kurt Linder (1981-1982, 1988)
Anton 'Spitz' Kohn (invaller in 1988 en
1989)
Morten Olsen 1997-
bron: Evert Vermeer: 95 jaar Ajax (Luitingh-
Sijthoff, 1996)
dat Linder zowel op het moment van zijn
aanstelling in 1981 als in 1988 niet op een
hoog (trainers)niveau bezig was. Linder
kreeg in het seizoen 1981 -1982 in decem
ber hulp. Johan Cruijff keerde als speler te
rug in De Meer en de slimme Linder gaf
NummerVeertien alle vrijheid.Aan het
eind van het seizoen kon Linder met een
opgeheven hoofd De Meer verlaten: Ajax
was landskampioen en bekerwinnaar.
Zes seizoenen later keerde hij terug in De
Meer, nu als vaste opvolger van de ver
trokken technisch directeur Johan Cruijff.
Linder was, na afzeggingen van onder meer
Beenhakker en de Zweed Ericsson.de zo
veelste kandidaat voor de functie. Hij was
een ski-vriend van Ajax-voorzitterTon
Harmsen.
Linder ging al snel onderuit. Zijn trainingen
waren een aanfluiting.de spelers namen
hem niet serieus en op persconferenties
maakte de trainer een wanhopige, zielige
indruk. Op 20 september 1988, amper zes
weken na de aanvang van de competitie -
Ajax stond op de veertiende plaats! - werd
Linder uit zijn lijden verlost door het Ajax-
bestuur.Anton 'Spitz' Kohn als hoofd- en
Louis van Gaal als assistent-trainer maak
ten het seizoen af.Voor de Luxemburger
Kohn was het de tweede keer binnen een
jaar dat hij als interim-coach optrad. Na
het vertrek van Cruijff in januari 1988 had
hij - in samenwerking met Barry Hulshoff
en Bobby Haarms - het seizoen reeds af
gemaakt.