VLEUGJE KLASSIEK''
■"sSta
Hs
RESERVE-SHIRT
gapp
heid te stellen uit welke kleuren het tenue
wél bestond, maar rood en/of wit was het
zeker niet. Wij houden het op zwart, of
blauw, desnoods zéér donker rood, maar
dat spetterende rood-wit van later was
het zeker niet.
Blijkbaar leefde men in die tijd ook 'in'
zwart-wit, want in de analen van de toen
malige Nederlandsche Voetbal Bond wordt
de broek van het Ajax-tenue als 'donker'
beschreven.Wél duidelijk waren de shirts
en kousen: zwarte kousen en een rood-wit
verticaal gestreept shirt. Overigens nam
men het in de praktijk met die omschrij
ving niet al te nauw. Regelmatig speelden
de voetballers van een team in die tijd in
van elkaar verschillende kleuren broeken
of zelfs shirts; een mode-gril die heden ten
dage in de verschillende onderbonden nog
regelmatig in ere wordt gehouden.
Tegen het bereiken van de puberleeftijd
ging Ajax zich serieuzer met zijn uiterlijk
bezighouden.Allereerst werden er op II-
jarige leeftijd houten tribunes gebouwd op
het Ajax-terrein, gesitueerd enkele hon
derden meters ten westen van de huidige
Meer. En ook het tenue werd verbouwd;
het witte shirt met rode baan over voor-
en achterkant werd ingevoerd, samen met
de zwarte broek en zwarte kousen. Later
in 1911 werd de zwarte broek verruild
voor de witte. In de begintijd van het voet
bal werd trouwens regelmatig met een pet
op gespeeld, niet om er ergens mee naar
te gooien, maar vanwege de deftigheid die
het voetbal toen kenmerkte. Als er gekopt
moest worden, zette men gewoon even de
pet af!
In 1918 werd Ajax definitief volwassen: hij
bereikte niet alleen de 18-jarige leeftijd,
maar werd óók ontmaagd: voor de eerste i
keer werd het landskampioenschap ge- J
vierd. Het dat jaar gecomponeerde M
clublied, de Ajax-Marsch, repte trots
over "ons dierbaar rood en wit", de 5
letterlijk en figuurlijk donkere periode
van het Ajax-shirt was definitief verdwe
nen, hoewel de broeken en kousen nog
tientallen jaren zwart zouden blijven.
Bleef de basis van het Ajax-shirt tientallen
jaren ongewijzigd, het model was dat ui
terlijk niet. Modebewust als een Ajacied
was en is heeft men altijd in de trendy
shirts van de desbetreffende tijd gespeeld.
Kraagjes van shirts werden gesloten met
knoopjes, dan weer met veters. En de
vorm van de kragen verandert ook nog
steeds: van rond tot 'V-vorm' en weer te
rug naar rond. Afgelopen mei werd de
vierde Europacup I gewonnen in een com
binatie van beide stijlen.
Halverwege de jaren zestig veranderde er
veel bij Ajax. Ene Johan Cruyff en |inus Mi-
chels stonden op en daarmee werd een
zwarte periode in tweeërlei opzicht afge
sloten. Het degradatiespook van het sei
zoen 1964-1965 werd definitief naar het
rijk der fabelen verwezen en de zwarte
kousen werden steeds vaker vervangen
door witte of rode exemplaren, afgezet
met respectievelijk rode en witte omsla
gen, de zogenaamde biezen. In 1972 maak
ten de witte kousen officieel deel uit van
het Ajax-tenue, evenals het wapen van de
Griekse held Ajax op het shirt.
Prachtig allemaal, hoor ik u denken, maar
wat had de modale Ajax-supporter hier al
lemaal aan? Wel, hij of zij kon in Amster
dam helaas niet volop van al dit fraais ge
nieten, want als er in de Meer of het
Olympisch Stadion tegen een ploeg moest
worden aangetreden, wiens rood-witte te
nue teveel leek op dat van Ajax, dan moest
Ajax zich aanpassen. De regel dat de uit-
club zich wat betreft de kleding aan de
thuisploeg moet aanpassen, werd pas begin
jaren zeventig ingevoerd.
Hiermee komen we automatisch bij een,
de laatste jaren dan weer verguisd dan
weer bejubeld fenomeen: de reserve
shirts, tegenwoordig ook wel uit-shirts ge
noemd. De Ajax-fans die er voor doorge-
9*
leerd hebben zullen zich herinneren dat
Ajax geregeld zijn legendarische Euro
pacup-wedstrijden in een reserve-shirt
speelde. Het zouden leuke quiz-vragen
kunnen zijn: in welk tenue speelde Ajax te
gen die en die? Enkele goede antwoorden
zijn: een geheel wit tenue in de mistwed-
strijd tegen Liverpool in 1966 en geheel
rood in de met 1-0 gewonnen (plus jongle
rende Gerrie Mühren!) uitwedstrijd tegen
Real Madrid in 1973.
Een aantal jaren eerder, in 1967, had Ajax
een 'blauwtje' geloepen tegen datzelfde
Real.Voor de eerste thuiswedstrijd in Am
sterdam speelde zich een grappig staaltje
psychologische oorlogsvoering, overgoten
door een sausje bijgeloof, af. Real Madrid
wilde de shirt-regel omdraaien, zodat men
de tweede wedstrijd in Spanje in het favo
riete, egaal witte, kloffie kon aantreden. De
kleur wit brengt geluk, meenden enkele
Real-spelers.Ajax wilde daaraan echter
niet meewerken en verwees naar de
UEFA-reglementen die de uitspelende (en
niet de thuisspelende) club vrijlaat in de
keuze van de kleding. Uiteindelijk ver
scheel Real in het wit gekleed in het
Olympisch stadion, de Ajax-dracht was ge
heel blauw. En inderdaad: het 'witte' Real
speelde in Amsterdam beter dan in Ma
drid. In Spanje was Real gedwongen in het
blauw te spelen, omdat Ajax het gewone
